Беркинов Б. Б. Институционал иқтисодиёт: Ўқув қўлланма. 3-нашр

1.3-жадвал
Анъанавий ва диний инсоннинг қиёсий тавсифи
. 
Анъанавий инсон 
Протестант 
Иш
Яшаш учун ишлайди 
Ишлаш учун яшайди
Касб
Ташвиш
Ҳаёт кечириш шакли 
Стратегия 
Барқарор даромадни иложи 
борича сақлаб қолган ҳолда иш 
ҳажмини камайтириш 
Ҳатто бу интенсив меҳнатни талаб 
қилса, ҳам даромадни кўпайтириш 

---

15 
Тижорат принципи 
«Алдамасан – сотолмайсан
продашь» 
«Ҳалоллтк – энг яхши кафолат 
У бир қатор ижтимоий жиҳатларни кўриб чиқиш орқали классик 
назарияни кенгайтирди ва ана шундай синтеза асосида ўз иқтисодий 
ривожланиш назариясини таклиф қилди, яъни у ўз назариясига ҳозирги вақтда 
институционал хусусиятлар сифатида тавсифланадиган хусусиятларни касб 
эттирди. 
 
1.3.
 
Неоинституционал назариянинг асосий йўналишлари 
Институционализм ўз таҳлилининг предмети сифатида ижтимоий-
иқтисодий ривожланишнинг ҳам иқтисодий, ҳам ноиқтисодий муаммоларини 
илгри суради. Тадқиқот объекти – бирламчи ва иккиламчи институтларга 
бўлинадиган расмий ва норасмий институтлар. 
Институтнинг таърифи. 
Институтлар
 
– бу инсонларнинг жамиятдаги 
ўзаро муносабатларини белгилаб берувчи расмий ва норасмий қоидалар 
тизими. Институтлар – жамиятдаги «ўйин қоидалари» (Д.Норт) 
Институтлар 
– бу инсонлар ўз ҳаётида амал қиладиган одатий тафаккур 
тарзи. 
Институтлар 
– бу ўтмишда юз берган жараёнлар натижаси. Расмий 
(ёзилган) қоидалар: Конституция, қонунлар, фармонлар, келишувлар ва ҳ.к. 
Норасмий (ёзилмаган) қоидалар: удумлар, анъаналар, шартли омиллар, 
одатлар ва ҳ.к. 
Институционализм - 
иқтисодий тафаккурнинг XX асрнинг 20-30-йилларида ижтимоий-
иқтисодий омиллар (институтлар) йиғиндисини вақтга кўра тадқиқ этиш ва жамиятнинг 
иқтисодиёт устидан ижтимоий назоратини ўрганиш учун шаклланган йўналиши