Berdaq nomidagi Qoraqalpoq Davlat Universiteti Arxitektura fakulteti 1 “v” Shahar qurilishi kommunal infra tuzulmani tashkil etish hamda boshqarish guruhi talabasi Yuldoshov Akmalning Chizma geometriya va Muhandislik grafikasi fanidan tayyorlagan slayd

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OILY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI BERDAQ NOMIDAGI QORAQALPOQ DAVLAT UNIVERSITETI ARXITEKTURA FAKULTETI “ARXITEKTURA“KAFEDRASI

1V SHQ guruh talabasi: Yuldoshov.A

Arziyev.A

Bajardi:

Qabul qildi:

Chizma geometriyadan

MUSTAQIL ISHLAR TO’PLAMI

2021-2022 o’quv yili I-semestr

MAVZU: Nuqtani Aylantirish usuli

MAVZU: Nuqtani Aylantirish usuli

REJA:

• 1. Aylantirish usuli.
• 2. Proyeksiyalar tekisligiga perpendikulyar o'q atroflda aylantirish.
• 3.Nuqtani aylantirish.
• 4. Xulosa
• 5 Foydalanilgan adabiyotlar

Aylantirish usulida geometrik shakl proeksiya tekisliklariga nisbatan П1 yoki П2 tekislikka perpendikulyar o‘q atrofida aylantiriladi, natijada, proeksiya tekisliklari qo‘zg‘almaydi, geometrik shakl esa proeksiya tekisliklaridan birortasiga nisbatan xususiy vaziyatni ishg‘ol etadi. 2.4,a-shaklda A nuqtani П1 tekislikka perpendikulyar bo‘lgan i o‘qi atrofida R radius bilan aylantirishning yaqqol tasviri berilgan. Bunday holda, A nuqta i o‘qi atrofida П1 tekislikka parallel bo‘lgan  harakat tekisligida aylana bo‘ylab harakat qiladi. Nuqtaning gorizontal proeksiyasi aylana, frontal proeksiyasi x ga parallel bo‘lgan П2 to‘g‘ri chiziq bo‘ylab harakatlanadi. Uning epyuri 2.4,b-shaklda ko‘rsatilgan. A(A1,A2) nuqtani i o‘qi atrofida aylantirish natijasida u ma’lum burchakka buriladi va, masalan, A'(A'1,A'2) vaziyatni egallaydi.

 Agar A nuqta frontal proyeksiyalar tekisligiga perpendikulyar o'q atrofida aylantirilsa, mazkur nuqtaning frontal proyeksiyasi (markazi aylantrish o'qining frontal proyeksiyasida bo'lgan) aylana bo'yicha gorizontal proyeksiyasi Ox o'qiga parallel to'g'ri chiziq bo'yicha harakatlanadi.

• Agar nuqta gorizontal proyeksiyalar tekisligiga perpendikulyar o'q atrofida aylantirilsa, nuqtaning gorizontal proyeksiyasi (markazi aylantirish o'qining gorizontal proyeksiyasida bo'lgan) aylana bo'yicha, frontal proyeksiyasi Ox o'qiga parallel to'g'ri chiziq bo'yicha harakatlanadi.

Nuqtani proyeksiyalar tekisligiga perpendikulyar o'q atrofida aylantirish qoidalariga asosan umumiy vaziyatda joylashgan geometrik shakllarni xususiy yoki tadab qilingan vaziyatga keltirish mumkin.