Berdaq atindaģi Qaraqalpaq mamleketlik universiteti Yuridika fakulteti 1-kurs studenti Medetbaeva Aziza Konstituciyaliq huquq pa’ninen slayd jumisi
Qabillawshi:Qlicheva Benazir
Oliy majlistiñ strukturaliq dùzilisi
Joba:
OLIY MAJLISTIÑ DÙZILIW TARIYXI;
OLIY MAJLIS QURAMI;
OLIY MAJLISTIÑ STRUKTURALIQ DÙZLISI
Òzbekstan Respublikasi Oliy Majlisi joqari mamleketlik organ bolip nizam shigariwshi hakimyatti amelge asiradi. Konstituciyamizdiñ 76-statyasi 1993jılı 8-dekabrde «Ózbekstan Respublikası Oliy Màjlisine saylawlar haqqında», 1994-jılı 22-sentyabrde «Ózbekstan Respublikası Oliy Màjlisi haqqında»ģı Nızamlar qabıl etildi. Bul nızamlarda Ózbekstan Respublikası Oliy Màjlisı aymaqlıq saylaw okrugleri boyınsha kóppartiyalıq tiykarında bes jıl múddetke saylanatuǵın 250 deputattan ibarat ekenligi belgilep qoyıldı. Ózbekstan Respublikası Oliy Màjlisı deputatlıǵına Xalıq demokratıyalıq partiyası, «Vatan taraqqiyoti» partiyası hám hákımıyattıń wákillik uyımlarınan barlıǵı bolıp 700 talaban dizimge alındı. 1994-jılı 25-dekabrde bolǵan saylaw nátiyjesinde, sonday-aq 1995-jılı 8 hám 25-yanvar kúnleri tákirarlanıp saylawlardıń juwmaǵı boyınsha Oliy Màjliske 250 deputat saylandı. Konstituciyamizdin 77-statyasinda Oliy Majlis palatalarin sholkemlestiriw tartibi belgilengen:Oģan kore Nizamshiliq palatasiniñ 135 deputati bir mandatli saylaw okrugleri boyinsha kòppartiyaliq tiykarinda uluwma,teñ ham tuwridan-tuwri saylaw huquqi tiykarinda jasirin dawis beriw joli menen saylanadı.
Konstituciyamizdin 77-statyasinda Oliy Majlis palatalarin sholkemlestiriw tartibi belgilengen:
Oģan kore Nizamshiliq palatasiniñ 135 deputati bir mandatli saylaw okrugleri boyinsha kòppartiyaliq tiykarinda uluwma,teñ ham tuwridan-tuwri saylaw huquqi tiykarinda jasirin dawis beriw joli menen saylanadı.
2002-jıldıń 27-yanvarında ulıwma xalıqlıq referendum ótkizilıwı hám eki palatalı parlament dúziw haqqındaǵı qarar qabıllanıwı mámleketımızde parlamentarızmniń rawajlanıwında jańa basqısh boldı. Prezident tárepinen tayınlanatuǵın 16 adam tájiriybeli, úlken abıroyǵa iye adamlar Senattıń aǵzası boladı. Konstituciyamızdıń XVIII babında Oliy Majlistiń statusı, dúzilis quramı, dúziliw tártibi, wákillikleri, palatalardıń bir-biri menen qatnası, basshılıq etiwin hám járdem uyımları, nızamshılıq processi tártipke salınǵan. 2002-jılı 12-13 dekabr kúnleri bolıp ótken Oliy Màjlisıniń onınshı sesiyasında «Ózbekstan Respublikası Oliy Màjlisıniń Senatı haqqında» hám «Ózbekstan Respublikası Nızamshılıq palatası haqqında»ǵı Konstituciyalıq nızamlar qabıl qılındı. Sonday-aq, 2003-jılı 24-aprelde «Ózbekstan Respublikasınıń Konstituciyasına ózgerisler hám qosımshalar kiritiw haqqında» Nızam qabıl qılındı. Oliy Majlistin statusi,strukturaliq duzilisi,sholkemlestiriw tartibi,wakillikleri,palatalardiñ bir-biri menen qatnasiģi ham nizamshiliq processi tartipke salinģan. Konstituciyamizdiñ XXII babinda
Òzbekstan Respublikasi Oliy Majlisi Senatiniñ dùzilisi:
Komitetler Byudjet ham ekonomikaliq isler boyinsha Komitet Agrar suw xojaligi maseleleri ham ekologiya komiteti Qorģaniw ham qawipsizlik maseleleri komiteti Sirtqi siyasat maseleleri komiteti Pàn talim madeniyat ham sport komiteti Nizamshiliq ham sud huquq maseleleri komiteti
Nizamshiliq palatasi deputatlari saylawi Konstituciyada wakillik organlari ushin belgilengen muddette otkiziledi.Bul saylaw uluwma xaliq saylawi bolip onda barshe 18 jasqa tolģan Òzbekstan Respublikasi puqaralari qatnasadi.
Nizamshiliq palatasi deputatlari saylawi Konstituciyada wakillik organlari ushin belgilengen muddette otkiziledi.Bul saylaw uluwma xaliq saylawi bolip onda barshe 18 jasqa tolģan Òzbekstan Respublikasi puqaralari qatnasadi.
Awir yaki oģada awir jinayati ushin sudlanģanliq jaģdayi tamamlanbaģan yamasa sudlanģanliģi alip taslanbaģanlar Òzbekstan Respublikasi Quralli Kushleri xizmetkerleri,Milliy qàwipsizlik xizmeti ham basqa askeriylestirilgen taraw xizmetkerleri diniy sholkemler ham birlespeler professional xizmetkerleri deputat bolip saylana almaydi.
Awir yaki oģada awir jinayati ushin sudlanģanliq jaģdayi tamamlanbaģan yamasa sudlanģanliģi alip taslanbaģanlar Òzbekstan Respublikasi Quralli Kushleri xizmetkerleri,Milliy qàwipsizlik xizmeti ham basqa askeriylestirilgen taraw xizmetkerleri diniy sholkemler ham birlespeler professional xizmetkerleri deputat bolip saylana almaydi.
Paydalanilģan àdebiyatlar
KONSTITUCIYALIQ HUQUQ E.Qutibaeva,Q.Umarova,B.Daumenov ,M.Adilova Qaraqalpaqstan baspasi 2020 jil;
