Berdaliyeva maloxatxonning


Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida so‘zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra



Download 0,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/12
Sana03.07.2022
Hajmi0,82 Mb.
#734692
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
kurs ishi nnnn

Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarida so‘zlarning shakl va ma’no munosabatiga ko‘ra 
turlari haqida ilk tushunchalar berishning ahamiyati 
Tilimizdagi so’zlar shakl va ma’no munosabatiga ko’ra omonim, 
sinonim,antonim va paronim so’zlarga bo’linadi. Bu esa nutqning chiroyli, ta’sirchan 
ifodalanishi va leksemalardagi nozik ma’no qirralarini farqlashga yordam beradi. 
Ma’nodosh so’zlar
(sinonimlar) talaffuzi, yozilishi har xil bo’lgan bir umumiy 
tushuncha(ma’no) ifodalaydigan so’zlardir. Sinonimlar bir-biridan qo’shimcha ma’no 
qirrasi, emotsional bo’yog’i, qo’llanilishi jihatidan o’zaro farqlanadi. 
Katta, ulug’, 
buyuk, zo’r, azim, ulkan, bahaybat, haybatli, yirik, gigant
sinonimik qatorini tashkil 
qilgan so’zlardan 
katta
so’zi keng tushunchani anglatib, aniq tushunchaga nisbatan 
ham, mavhum tushunchaga nisbatan ham ishlatilaveradi. 
Ulug’, buyuk, zo’r, azim,
ulkan
so’zlari hajmi ancha katta bo’lgan narsalarga, 
bahaybat, haybatli
so’zlari esa 
o’lchovi juda katta bo’lgan narsalarga nisbatan ishlatiladi. 
Yirik
kam ishlatiladi. 
Gigant 
kitobiy uslubga xos bo’lib, asosan joy, qurilishga nisbatan qo’llanadi. 
Sinonimlar tilni leksik tomondan boyitadi, shuning uchun bunday so’zlar bilan 
ishlash juda muhim. Kishi lug’atida sinonimlar qancha ko’p bo’lsa, uning til ifodaliligi 
shuncha ortadi.
10
Ysupova Sh. Hozirgi o’zbek adabiy tili darslarida o’quvchilar tafakkurini o’stirishning falsafiy asoslari. Toshkent. 
2004. 55-b. 


26 
O’zbek tili - sinonimlarga boy til. «O’zbek tili sinonimlarining izohli lug’ati» da 
katta
so’zining 11 ta, 
marta
so’zining 13 ta sinonimi berilgan. 
Boshlang’ich sinflarda sinonim haqida nazariy ma’lumot berilmaydi, ammo 
sinonimlar haqidagi tushuncha amaliy mashq yordamida shakllantiriladi. Sinonimlar 
bilan ishlash elementar tarzda 1-sinfdan boshlanadi: o’quvchilar berilgan so’zning 
sinonimini topishga, boshqacha qilib qanday aytish mumkinligini tushuntirishga, 2-3-
sinflarda esa berilgan so’zning 2-3 sinonimini topib aytishga o’rgatiladi
11

Boshlang’ich sinflarda ma’nodosh so’zlarga oid quyidagicha mashqlar ishlatiladi: 

Download 0,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish