Bbk 3. (2) A 91 Atanyýazow S

Görogly (Körogly), Keýmirkör
ýaly taryhy atlardaky 
kör sözni gadymy türki dillerde “batyr”, “gahryman” manysyny aňladan 
söz hasaplaýar.
Körek, körçi
etnonimleriniň yyndaky 
–ek
goşulmasy köplügi, 
-çi 
bolsa degişliligi bildirýär (etnonimiýada 
–çi
we 
-li 
goşulmasy biri-biriniň 

---

159
ýerini çalşyp bilýär: hywaly-hywaçy, körli-körçi).
Sözümiň ahyrynda, ärsarylaryň 
gyzylkör
, tekeleriň 
arykkör
, 
körsagyr
we 
körsakgal
tireleriniň adynda-da kör sözniň duş gelýändigini 
belläp geçmekçidiris.
KÜRT, KÜRDÜK
Alynky Aziýa ýurtlary bolan Eýranda, Türkiýede, Yrakda we 
Siriýada kürtleriň uly toplumy ýaşaýar (umumy sany 7-den 12 milliona 
çenli). Öňki SSSR-de (Kawkazda we Orta Aziýda) hem kürtler bar (90 
müň adam). Türkmenistandan kürtler topbak bolup Aşgabat raýonynyň 
Bagyr obasynda ýaşaýarlar. Olar özlerine 
kürt
ýa-da 
kürmenj
diýip at 
berýärler. Türkmen diline bu adyň diňe 
kürt
görnüşi geçipdir. Muňa 
Magtymgulynyň:
Ne ýer galar, ne ýurtlar,
Ne türk galar, ne kürtler;
Şabendäniň:
Kürtde, Kürdüstanda, gajarda, tatda,
Hiç ýerde bir sen dek peri görmedim —
diýen setirleri hem tassyklaýar.
Ençeme türki halklar, ylaýta-da türkmenler iňňän irki döwürlerden 
başlap kürtler we Kürdüstan bilen ýakyn aragatnaşyk edipdirler. 
Ýaşaýan ýurtlarynyň ýakynlygy, hojalyk we medeni durmuşynyň köp 
babatda meňzeşligi, dini ygtykatynyň hem birdigi (edil türkmenler ýaly, 
kürtler hem yslam dininiň sünni mezhebine uýýarlar) bu halklaryň biri-
biri bilenhas ýakynlaşmagyna, käýerlerde hut gatyşyp gitmegine ýardam 
edipdir. XIV asyrda Türkmenistanyň günorta-gündogar ülkeleriniň 
Hyratdaky kürt hökümdarlaryna garaşly bolandygyny we türkmenleriň 
çozuşlaryndan ätiýaç eden Eýran şalarynyň geçen asyrlarda Eýran—
Türkmenistan serhedine kürtleri galkan hňkmünde zor bilen we 
köpçülikleýin göçürip getirendigini hem nazara alsak, kürt-türkmen 
etnik gatnaşyklarynyň juda rowaç bolandygyna göz ýetirmek kyn däl. 

---

160
Hut şonuň üçin-de arabaçy, garadaşly, ýomut, olam, teke, çowdur, 
änewli we ärsary taýpalarynyň düzüminde