Баъзи геологик ва геоморфологик терминларга изоҳ. А абиссаль

РЕГРЕССИЯ – денгиз сувининг узоқ вақт давомида чекиниши. Регрессия натижасида қуруқликнинг кўтарилиши ѐки океан сувининг камайиши кузатилади.
РЕЛЪЕФ – Ер юзасининг маълум бир қисмидаги ҳамма баланд-пастликлар ва нотекисликлар шаклларининг умумий мажмуи ѐки Ер курраси (океан ва денгиз тублари ҳам) юзасининг турли кўринишдаги умумий шакллари.
РЕЛЪЕФ ҲОСИЛ БЎЛИШИ – Ер юзаси рельефининг пайдо бўлиши.
РИФЛАР – денгиз тубидан кўтарилиб турувчи оҳактош массивлар.
С
СЕДИМЕНТОГЕНЕЗ – литогенезнинг бошланғич босқичи. Она жинсларнинг кимѐвий ва механик нурашидан ҳосил бўлган маҳсулотларни сув ѐки ҳаво омиллари бошқа жойларга олиб бориб ѐтқизишидан ҳосил бўлади.
СЕЙСМОЛОГИЯ – зилзилалар ва улар билан боғлиқ ҳодисалар тўғрисидаги фан.
СИЛЖИМА – тоғ жинси қатламларининг ѐриқлик текислиги юзаси бўйича горизонтал силжиши.
СИЛЖИМА КЎТАРИЛМА-УЗИЛМА – осма қанотлари кўтарилган ва силжиш текислигининг ѐтиши ва йўналишига нисбатан қия силжиган ер қатламлари. Уларда ҳам силжима, ҳам взброс биргаликда ҳосил бўлади.
СИЛЖИМА ТАШЛАМА-УЗИЛМА ВА ТАШЛАМА-УЗИЛМА-СИЛЖИМА – осма қанотлари чўккан ва силжиш текислигининг ѐтиши ва йўналишига нисбатан қия силжиган қатламлар. Уларда ҳам силжима, ҳам узилма ҳосил бўлади.
СИЛУР ДАВРИ – палеозой эрасининг бошидан учинчи геологик даври, 30 млн. йил давом этган. Силур даври денгиз босиши ва шиддатли магматик жараѐн билан бошланган. Унинг охирига келиб худди шундай шиддат билан сув қайтган.
СИЛУР СИСТЕМАСИ – палеозой эрасининг пастдан учинчи системаси. Ордовик устида, девон остида жойлашган.
СИНКЛИНОРИЙ – геосинклиналь эгилма ўрнида пайдо бўлган синклиналь тузилишли йирик бурмаланган структура.
СТРУКТУРАЛИ ТЕРРАСА – қатламлари горизонтал ѐки қия ѐтган моноклиналь структураларнинг мураккаблашиши.
СТРУКТУРА (ички тузилиш) – 1. Магматик ва метаморфик жинслар учун: кристалланиш даражаси, кристалларнинг мутлақ ва нисбий ўлчам ва шакллари уларнинг ўзаро ва шиша билан, шунингдек, алоҳида минерал зарралар ва агрегатларининг ташқи хусусиятлари билан боғлиқлигини ифодаловчи тоғ жинси белгилари мажмуи. 2. Тектоникада тоғ жинси қатламларининг фазовий ѐтиш шакли. 3. Муҳандислик геологиясида тоғ жинсини ташкил қилган минералларнинг ўзаро, бир-бирига нисбатан жойлашиши - уларнинг структураси.