Баъзи геологик ва геоморфологик терминларга изоҳ. А абиссаль

ПАЛЕОЦЕН – палеоген системасининг қуйи бўлими.
ПЕРМЬ ДАВРИ – палеозой эрасининг якуний даври. 38 млн. йил давом этган. Пермь даври кучли тектоник ҳаракатлар ва шиддатли магматик жараѐнларнинг бўлганлиги билан ажралиб туради. Бу даврга келиб герцин бурмаланиши якунланган. Пермь даврида Марказий Осиѐ, Урал ва бошқа жойларда йирик ва баланд тоғ тизмалари пайдо бўлган.
ПЕРМЬ СИСТЕМАСИ – палеозой эрасининг пастдан олтинчи, энг охирги системаси. Тошкўмир ѐтқизиқлари устида ва мезозой ѐтқизиқлари остида жойлашган.
ПЕТРОГРАФИЯ (петрология) – тоғ жинслари ҳақидаги фан.
ПЛАНКТОН – сувда яшовчи, тўлқин таъсирида секин ҳаракатланувчи ўсимлик (фитопланктон) ва ҳайвон (зоопланктон) организмлари.
ПЛИОЦЕН – неогеннинг юқори бўлими - учламчи системанинг юқори бўлими.
ПЛИТА – платформаларнинг энг йирик манфий структураси.
ПЛЯЖ – қия ювилган, денгиз, океан ѐки кўлларнинг қум ва чақиқ жинслар билан қопланган қия қирғоғи.
ПОЙМА – дарѐнинг доим сув билан тўлиб турувчи ўзани тепасидаги, фақат сув кўпайгандагина сув босувчи дарѐ водийсининг туби.
ПРОЛЮВИЙ, ПРОЛЮВИАЛЬ ЁТҚИЗИҚЛАР – тоғ жинслари нурашидан ҳосил бўлган маҳсулотларнинг вақтинча оқар (сел) сувлари билан оқизиб кетилиши ва ѐтқизилишидан юзага келган бўш ҳосилалар. Булар тоғ этакларидаги текисликка қадар келиб, конуссимон ѐйилмалар ҳосил қилади, улар ўзаро бир-бири билан қўшилиб, тоғ этагида пролювий шлейф юзага келтиради ва тоғолди пролювиал текисликлари пайдо бўлади.
Р
РЕГИОН – Ер пўстининг йирик бир бўлаги. Ташқи белгилари, шакллари ва бошқа кўрсаткичлари умумий бўлган йирик ўлка, областлар бўлиб, геоморфологик районлаштиришда қўлланилади.
РЕГИОНАЛ МЕТАМОРФИЗМ – магматик ва чўкинди тоғ жинсларининг катта чуқурликларда ўзгаришга учраб, кристалли сланец ва гнейсларга айланиш жараѐни. Ер пўстининг катта майдонларида содир бўлади.
РЕГИОНАЛ ТЕКТОНИКА – Ер куррасини ва унинг айрим йирик қисмларининг - регион ва провинцияларнинг тектоник тузилишини ўрганувчи фан.