Batafsil bayon etilgan



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/189
Sana30.12.2021
Hajmi1,65 Mb.
#98205
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   189
Bog'liq
xronologiya va metorologiy

 
14 
 
         Qadimda sayyoralarning nomi soatlarga ham berilgan. Bir haftada 168 soat (24x7) bo'lgan. 
Shanbaning birinchi soatini (shuningdek 8, 15, 22-soatlarini) 23-soatini Yupiter, 24-soatini Mars 
boshqargan. 
Yetti kunlik hafta G'arbda imperator Avgust davrida keng tarqaldi. Eramizdan avvalgi 321-
yilda Konstantin «Hamma fuqarolar Quyosh kuni dam olsin», - deb farmon berdi. Slavyanlarda 
ham  yetti  kunlik  hafta  bo'lib  yakshanba  «nedeley»,  ya'ni  «hech  narsa  qilma»,  «ishlamaydigan 
kun»-deyilgan.  Dushanba  -  «ponedelnik»  -  «nedeley»dan  keyingi  kun,  vtornik  (seshanba)  - 
«nedeli»dan  so'nggi  ikkinchi,  sreda  (chorshanba)  -  «nedeli»  (haftaning  o'rtasi),  «chetverg», 
«pyatnitsa»  - to'rtinchi va beshinchi kun deb ataladi.  «Subbota»  - sabbat» (shabat)  -  ya'ni  dam 
olish  so'zidan  olingan.  Qadimgi  Rusda  zamonaviy  yakshanba  XVI  asrgacha  «nedeli»  deb 
atalgan.  Hafta  so'zining  o'rnida  esa  «sedmisa»  ishlatilgan.  Slavyan  xalqlarida  haftalarning 
nomlanishi quyidagicha bo'lgan:  
 
Ruscha 
Ukraincha 
Bolgarcha 
Polyakcha 
Chexcha 
Ponedelnik 
Ponedilok 
Ponedelnik 
Poniedrialek 
Pondelek 
Btornik 
Vivtorok 
Btornik 
Wtorek 
Uterek 
Sreda 
Sereda 
Sryada 
Sroda 
Streda 
Chetverg 
Chetverg 
Chetv‘rt‘k 
Crnartek 
Ctvrtek 
Pyatnitsa 
Pyatnitsa 
Pet‘k 
Piatek 
Patek 
Subbota 
Subbota 
S‘bota 
Sobota 
Sobota 
Voskresene 
Nedilya 
Nedelya 
Niedriela 
Nedele 
 
Ba‘zi  xalqlarda    haftalarning    tartib    raqami    biroz  boshqacharoq    qo‘yilgan.    Masalan,  
gruzin  tilida  beshta  shanba  mavjud.  Haqiqiy  shanba – ‘‘shabati‘‘dan  tashqari  yana,  ikkinchi  
shanba  (orshabati) -  ya‘ni  dushanba,  
uchinchi  shanba  (samshabati)  -  seshanba,  to'rtinchi  shanba  (otxshabati)  -chorshanba,  beshinchi 
shanba  (xutshabati)  payshanba,  juma  -  paraskevi  va  yakshanba  -  kriva  deb  ataladi.  Forschada 
ham  hafta  nomlarida  «shanba»  so'zi  olti  marta  takrorlanadi.  Yakshanba  -  birinchi  shanba, 
dushanba  ikkinchi  shanba,  seshanba  -  uchinchi  shanba,  chorshanba  -  to'rtinchi  shanba  va 
payshanba  -  beshinchi  shanba  tarzida.  Juma  -  muqaddas  kun  hisoblanadi.  Haftalarning  forscha 
nomlari Kavkaz va O'rta Osiyo xalqlari tomonidan ham ishlatiladi. Ozarbayjon tilida «bozor»  - 
yakshanba,  turkchada  ham  yakshanba  -  «pazar»,  dushanba  «pazartesi»  -  bozordan  keyingi  kun 
deb  ataladi.  Angliyada  bir  vaqtlar  shanba  haftaning  oxirgi  kuni  hisoblangan.  Galfrid 
Monmutskiy
16
 (XII asr) asarlaridan bunga bir talay misol topishimiz mumkin. 
Xulosa  sifatida,  shuni  aytish  mumkinki,  turli  xalqlarda  turli    nomlarda  va  shakllardagi 
haftalardan foydalanilgan. 

Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish