Batafsil bayon etilgan


Mavzu: Fransuz inqilobining “Respublika kalendari”



Download 1,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet94/189
Sana30.12.2021
Hajmi1,65 Mb.
#98205
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   189
Bog'liq
xronologiya va metorologiy

 
 
Mavzu: Fransuz inqilobining “Respublika kalendari”. 
Jahon mamlakatlarining iqtisodiy jixatdan tobora rivojlanib  yangi  ijtimoiy  munosabatlar 
vujudga kelgan sari, haftalar bilan oylar va choraklar o‗rtasidagi nisbat noto‘g‘ri bo‗lib, amaldagi 
o‗zgarib  turuvchi,  nomukammal  Yuliy  kalendari  to‘zilishining  noqulayligi  tobora  ko‗proq 
sezilishi natijasida XVIII asrning oxirlaridayoq Fransiyada islohot o‗tkazishga urinib ko‗rildi. 
1793 yilda amalga oshirilgan Fransiya inqilobi davrida kalendarni isloh etish xalq ta‘limi 
qo‗mitasi  zimmasiga  yuklandi.  Yangi  kalendarning  bosh  ijodkori  milliy  inqilobiy  Konvent 
deputati  Rom  Jilber  edi.  Kalendar  umuman  olganda  Korollikdan  boshlangan  eski  yil  hisobini 
yo‗qqa  chiqardi.  Rom  Jilber  ta‘kidlaganidek:  ―1564  yilga  qadar  Fransiyada  yil  pasxadan 
boshlangan.  Qattiqqo‗l  va  aqlsiz  korol  Karl  IX  varfolomey  qatlini  o‗tkazishni  buyurib,  o‗z 
xoxishiga ko‗ra hech qanday asossiz yil boshlanishini 1-yanvardan belgiladi. Bu yil vaqtiga ham, 
burjiy ko‗rsatkichlarga ham, tarixiy yilnomalarga ham muvofiq kelmas edi‖. 
1793  yilda  Fransiya  inqilobining  ―Respublika  kalendari‖  joriy  etildi.  Qadimgi  Misr 
kalendaridagi  kabi,  bu  kalendarda  ham  yil  12  oydan  va  har  oy  30  kundan  iborat  bo‗lib,  oylar 
hafta  o‗rniga  uchta  dekadaga  bo‗lingan  hamda  yil  oxirida  besh  yoki  olti  qo‘shimcha  kun 
qo‘shilgan  edi.  Rom  oylarni  inqilob  voqealari  bilan  atadi  (respublika  oyi,  birlik  oyi,  do‗stlik, 
ozodlik,  tenglik  oyi  va  h.k..  Yetti  kunlik  hafta  bekor  qilinib,  o‗n  kunlik  dekada  bilan 
almashtirildi. Oyni  –  3 dekadaga bo‗ldi.  U dekada kunlarini mehnat  qurollari  (omoch, kompas, 
yoki urush va inqilob qurollari (pushka, yoki inqilob ramzlari (tamga, qizil qalpoq nomlari bilan 
atashni  taklif  qildi.  O‗ninchi  kun  dam  olish  kuni  deb  ataldi.  Qo‗shimcha  kunlar  ham  shunday: 
ishlab  chiqarish,  mukofotlash,  kardoshlik,  keksalik,  oltinchi  kun  esa  –  olimpiada  musobakalari 
kuniga bag‘ishladi. 
Yilning  boshlanishi  1-yanvar  o‗rniga  Parij  vaqti  bilan  kuzgi  kun-tun  tengligi  davriga 
to‘g‘ri keladigan yarim kechasiga belgilangan edi. Kuzgi kun-tun tengligining astronomik xolati 
                                                 
43
 Л. С. Хренов, И.Я. Голуб. Время и календарь. М., 1989. стр 79. 



Download 1,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   189




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish