Batafsil bayon etilgan

 
87 
barmoqning  6  dan  biriga  teng.  1  arpa  doni  =  l/6  barmoq  =  6  ishchi  otning  yoli.  Agar  lbarmoq 
2,18-2,28 sm ga teng bo'lsa, u holda 1 arpa doni = 0,36-0,38 sm. 
Shturvor-katta og'irliklar o'lchovi. 
17-19-asr  ma'lumotlariga  qaraganda  Buxoroda  1  shturvor  =  10  mann  =  256  kg  bo'lgan. 
Xorazmda  16-19-asrlarda  1  shturvor  =  l6  pud  =  16X16,3865  =  262  kg  bo'lgan.  Shuningdek, 
Xorazmda  17-asrda  1  shturvor  l  harvard,  ya'ni  bir  eshak  yungdan    1,5  marta  katta  ekanligi 
to'g'risida   ham    ma'lumotlar bor. 
G‟ichcha 
-  og'irlik    o'lchov  birligi;  asosan  Toshkent  viloyatida  qo'llanilgan.  Qiymati 
Toshkent mannining, ya'ni Toshkent botmonining 1024 dan  bir  bo'lagiga  teng    bo'lgan. Agar 
1  Toshkent        mannini        yoki      botmonini    10,5  pudga,  l  pudni  esa  16,3805  kg  ga  teng 
ekanligining hisobga olinsa u holda 1 G'=l/1024xl0,5xl6,3805=167,96=168g bo'ladi. 
Ag'ra- 
og'irlik      o'lchov      birligi;  Xivada  qo'llanilgan;  qiymati  joylardagi  misqolning 
og'irlik qiymatiga qarab  har  xil   bo'lgan. 
Masalan,      19-asrda:      a)  l  A=l/360      mann.  Xorzmda      1      mann  =  20000  g  bo'lganligi 
hisobga olinsa, unda 1A =1/360 x 20000 = 62,5 g; 
b)  agar  Ag'ra  qiymati  5  g  bo'lgan  Buxoro  misqoli  orqali  ifodalansa,  1A  =12,5  Buxoro 
misqoli  =l2,5  x  5  =  62,5  g;  v)Xorazmning  o'zida  Xorazmning  1  misqoli  4,53  g  ga  tengligi 
inobotga olinsa, 1 ag‘ra=13 misqol= 13x4,53 g =58,89 g; yuza o'lchov birligi; tanobni belgilash 
uchun qo'llaniladi. Ag‘ra 
 
tanobning 320 dan bir bo'lagiga teng. Ba'zan 40 ag'ra tanobning 8 dan 
bir  bo'lagiga  teng,  deb  ham  yuritiladi.  Agar  l  gaz=71sm  bo'yicha  hisoblangan  tanob  qiymati 
1814,76
m2
   ni  olsak, unda lagra=l/320 tanob = l/320xl814,76  = 5,671125
m2
=5,671
m2 
40 ag‘ra = 
l/8 tanob=l/8xl 814,76=226,845 
m2
. Bu holda ham 1 ag‘ra=5,671m2 bo'ladi. 
Shira
-katta og'irliklar o'lchov birligi. Toshkent shahri va Toshkent viloyatida qo'llanilgan. 
Qiymati  19-asr  ma'lumotiga  ko'ra  4  pudga  teng.  Demak,  l  shira=4pud=4xl6,3805=65,522kg 
bo'lgan.