Basketbol vujudga kelshi, jahonda va ozbekistonda rivojlanishi tarixi


) Basketbol sportning Rivojlanish Tarixi



Download 237,86 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana03.02.2022
Hajmi237,86 Kb.
#427370
1   2   3
Bog'liq
Raxmatullayev Samandar.85-21-guruh

2)
Basketbol sportning Rivojlanish Tarixi 
Basketbolning vatani AQSh, uning «otasi» esa James Naismith 
hisoblanadi. Oʻyin XIX asr oxirida paydo boʻlgan. Springfild 
xalqaro mashgulotlar maktabining jismoniy tarbiya 
oʻqituvchisi, bir paytlar ajoyib regbichi va gimnastikachi 
boʻlgan James Naismith (1861
-yil tug'ilgan 

1932-yil vafot 
etgan) talabalarning qishki paytda jismonan yanada koʻproq 
chiniqtirish maqsadida zalda toʻp bilan oʻynaladi
gan yangi 
oʻyin oʻylab topdi. U toʻpni tashlash orqali talabalarning 
merganligini tekshirib koʻrish uchun qorovuldan ikki boʻsh quti 
keltirishni iltimos qildi. Quti topa olmagan qorovul meva 
solinadigan savat keltirdi. Savatlarni balandligi 3,05 m bulgan 
z
alning ikki tomonidagi balkonga oʻrnashtirdi. SHu tariqa 
basketbol vujudga keldi. Neysmit yangi oʻyinning qoidalarini 
ishlab chiqdi va 1891 yilning 21 dekabrda Springfild 
maktabining zalida birinchi basketbol uchrashuvi oʻtkazildi. 
Guruxda 18 talaba mavjud edi. Uyinda xar biri 9 kishidan 
iborat 2 jamoa ishtirok etdi. Basketbolning dastlabki qoidalari 
13 qismdan iborat edi va ulardan baʼzilari xozirgacha saqlanib 
qolingan. 1893 yilda savatlarni toʻrli temir aylana bilan 
almashtirishdi. 1895 yilda esa ular sh
itlarga oʻrnatildi. Oradan 
2 yil oʻtgach, xar bir jamoada 5 kishidan maydonga 
tushadigan boʻlishdi. 1893 yilda frantsiyalik Mel Ridu Springfild 
kollejini bitirgach, vataniga qaytdi va xamyurtlarini yangi oʻyin 
bilan tanishtirdi. SHu tariqa basketbol butun Yevropaga 
tarqala boshladi. 1894 yilda esa Bob Geyli xitoyliklarni, 
Dunkan Petton esa xindlarni basketbol bilan tanishtirdi. 1927 


yilning sentyabrda Jeneva jismoniya tarbiya maktabi ochildi va 
Springfild kolleji oʻqituvchisi doktor Elmer Beri maktab 
direktorii etib tayinlandi. Ushbu maktab bitiruvchilari 
tufayli 
basketbol Latviya
, Litva, Italiya, Frantsiya, CHexoslavakiyada 
ommaviylashib ketdi. Koʻpgina maml
akatlarda basketbol 
assotsiatsiyalari tashkil topdi. 1932 yil 18 iyunda Jenevada 
milliy basketbol assotsiatsiyalarining dastlabki xalqaro 
konferentsiyasi oʻtkazildi va unda Xalqaro Basketbol 
Federatsiyasi (FIBA) tashkil etildi. 1999 yilga kelib FIBAga aʼzo
davlatlar soni 180 dan oshib ketdi. 1936 yilgi Berlin 
Olimpiadasidan boshlab basketbol Olimpiadalar dasturidan 
oʻrin oldi. 1935 yildan Yevropa, 1950 yildan boshlab jaxon 
chempionatlari oʻtkazilib kelinmoqda. Ayollar basketboli esa 
1976 yili Monrealdagi Olimpiadada debyutini nishonladi. AQSH 
t/j dunyodagi eng kuchli basketbol jamoasi xisoblanadi. 
Jaxondagi eng kuchli basketbol ligasi xam Milliy Basketbol 
Assotsiatsiyasi (MBA)dir. Liganing nomdor professional 
basketbolchilari 1992 yilgi Olimpiadadan boshlab AQSH t/j 
sharafini yirik musobaqalarda xam ximoya qilib kelmoqda. 
Olimpiada oʻyinlari basketbol turnirida eng koʻp AQSH t/j golib 
chiqqan 

12 marta, Faqatgina SSSR 2 marta (1972, 1988), 
Yugoslaviya (1980) va Argentina (2004) Olimpiada chempioni 
nomini tortib olgan.
3)

Download 237,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish