Banklar va bank tizimi Reja

O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining maqsadi va faoliyat asoslari.
O’zbekistonda ikki pog’onali bank tizimi shakllangan. Birinchi pog’onada O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki va viloyat bosh boshqarmalari, ikkinchi pog’onada tijorat banklari va nobank institutlaridan iborat.
Bugungi kunda O’zbekistonda 29 ta tijorat banki faoliyat olib bormoqda.
Viloyat bo’yicha Markaziy bank boshqarmalari

Markaziy apparat
O’zbekiston Respublikasi Markaziy banki
Markaziy bank O’zbekiston Respublikasi hukumatining bankiri, maslahatchisi va fiskal agenti (hazina vakili) sifatida ish tutadi.
Markaziy bank hukumatga Markaziy bankning vazifalariga hamda vakolatlariga dahldor barcha muhim masalalar bo’yicha maslahat beradi.
Markaziy bank har yili hukumatga iqtisodiy va moliyaviy masalalar, shuningdek, monetar va valyuta siyosati bo’yicha davlat byudjetini tayyorlashga doir tavsiyalarni o’z ichiga olgan ma'ruzani taqdim etadi.
Markaziy bankning bosh maqsadi milliy valyutaning barqarorligini ta'minlashdan iborat.
O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining maqsadi va faoliyat asoslari.

• monetar siyosatni hamda valyutani tartibga solish sohasidagi siyosatni shakllantirish, qabul qilish va amalga oshirish;
• O’zbekiston Respublikasida hisob-kitoblarning samarali tizimini tashkil etish va ta'minlash;
• banklar, kredit uyushmalari va garovhonalar faoliyatini litsenziyalash hamda tartibga solish, banklar, kredit uyushmalari va garovhonalarni nazorat qilish, qimmatli qog’ozlar blankalari ishlab chiqarishni litsenziyalash;
• O’zbekiston Respublikasining rasmiy oltin-valyuta rezervlarini, kelishuvga binoan hukumat rezervlarini qo’shgan holda, saqlash va tasarruf etish;
• davlat byudjetining kassa ijrosini Moliya vazirligi bilan birgalikda tashkil etishdan iboratdir.

Asosiy vazifalari:
Markaziy bank to’lov vositasi sifatida banknotalar va tangalar ko’rinishidagi pul belgilarini chiqaradi.
Markaziy bank kelgusi yil uchun O’zbekiston Respublikasi monetar siyosatining asosiy yo’nalishlarini ishlab chiіadi va har yili keyingi moliya yili boshlanishidan kamida o’ttiz kun oldin Oliy Majlisning Senatiga bu haqda ahborot beradi.
Markaziy bank Moliya vazirligiga davlatning qimmatli qog’ozlarini chiqarish va davlat qarzini qaytarish jadvali hamda hajmi masalalari yuzasidan ularning bank tizimi likvidliligiga ta'siri va monetar siyosatining ustuvor yo’nalishlarini hisobga olgan holda maslahat beradi.
Kreditlar hukumatga O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi tomonidan tasdiqlangan miqdorda va bir yil ichida qiymati to’lanadigan aktivlar garovgaqo’yilishi sharti bilan beriladi.
Kredit berish hukumat va Markaziy bank o’rtasida alohida kredit shartnomasi tuzish bilan rasmiylashtiriladi, unda kreditning miіdori, qaytarilish muddatlari, to’lanadigan foizlar normasi va ssudani uzish tartibi kelishib olinadi.