Bank hisobi, tahlili va auditi

Bevosita qayta baholash usuli – Asosiy vositalarni to‘liq tiklanish qiymati alohida obyektlar qiymatini baholanayotgan aynan o‘xshash bo‘lgan, yangi obyektlarning qayta baholash sanasida shakllangan, hujjatlar asosida tasdiqlangan bozor narxlari bo‘yicha bevosita qayta baholash yo‘li bilan aniqlanadi.

Qayta baholash natijasida 30908 – “Boshlang‘ich qiymatiga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi hisobvarag‘ida vujudga kelgan summaning ijobiy natijasi har oyda 31203 – “Taqsimlanmagan foyda (aktiv-passiv)” hisobvarag‘iga hisobdan chiqariladi. Bunda quyidagi buxgalteriya o‘tkazmasi amalga oshiriladi.
DT 30908 - Boshlang‘ich qiymatga nisbatan baholash qiymatining oshgan summasi
KT 31203 – “Taqsimlanmagan foyda (aktiv-passiv)”
Tegishli aktivni hisobdan chiqarishda 30908 – hisobvaraqdagi qayta baholash natijasi to‘lig‘icha 31203 – hisobvaraqga o‘tkaziladi.
Banklar har yili belgilangan muddatlarda asosiy vositalar bo‘yicha eskirish (amortizatsiya) summalarini hisoblaydi. Amortizatsiya hisoblash teng maromli (to‘g‘ri chiziqli), bajarilgan ishlar hajmiga mutanosib ravishda eskirish va jadallashtirilgan usullar yordamida amalga oshiriladi.
Teng maromli (to‘g‘ri chiziqli) hisoblash usuli o‘zgarmas amortizatsiya summasini teng maromda, asosiy vositalarni foydali xizmat muddati mobaynida ularning qiymatidan kelib chiqqan holda teng ulushlarda hisoblashga asoslanadi. Bunda quyidagi formulalarni ishlatish maqsadga muvofiq.

bu erda:
YES – yillik eskirish summasi;
AQ – aktivning amortizatsiyalanadigan qiymati;
AXM – aktivning xizmat muddati;
AM – amortizatsiya me’yori;
OES – oylik eskirish summasi.
Bajarilgan ishlar hajmiga mutanosib ravishda eskirishni hisoblash usuli amortizatsiya summasini aktivning taxmin qilinayotgan ishlatilishi yoki taxmin qilinayotgan unumdorligidan kelib chiqqan holda hisoblashga asoslanadi. Ushbu usul har bir muayyan yildagi asosiy vositaning mahsulotlarini hisobga olishga asoslangan. Ushbu usul bo‘yicha har yillik eskirish miqdorini hisoblash uchun butun foydali xizmat muddatidagi umumiy baholangan mahsulotlar yig‘indisi va mazkur yilda yaratilgan mahsulotlarni aniqlash lozim. Mahsulot sifatida ishlar hajmi, ishlangan soatlar soni olinishi mumkin. Bunda amortizatsiya quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi.hi

bu yerda: