Baliq kasalliklari fanidan ma’ruzalar to’plami termiz- 2021

Epizootologik ma’lumotlar. Opistorxoz asosan o’chokli, manbali ravishda tarkalgan. Suv xavzalarining zararlanish manbai - bu opistorxoz bilan kasallangan odamlar va go’shxo’r hayvonlar. Zararlanish ko’prok baxor-yoz oylarida kuzatiladi. Odam va go’shtxo’r hayvonlar xom va yaxshi pishirilmagan baliqlarni iste’mol qilganlarida kasallikka chalinadilar. Invaziya ekstensivligi 70-85%, invaziya intensivligi bir necha ming nusxalarni tashqil qiladi.

Qo’zg’atuvchining oraliq xo’jayinlari - suvning oqimi past bo’lgan daryolarda, o’simliklari ko’p bo’lgan suv xavzalarida ko’prok uchraydi.

Patogenez. Opistorxozlar o’t yo’llarining jaroxatlanishi okibatida o’t suyuqligining oqishi qiyinlashib, jigarda turg’unlik xolati vujudga keladi. Organizmda zaxarlanish kuzatilib, allergik xolat paydo bo’ladi. Xolisistet, sirroz rivojlanadi. Metatserkariylar ko’p mikdorda baliq organizmida parazitlik qilishi natijasida kapsulaga o’ralgan uchastkalar hosil bo’ladi, muskul tolasining elastikligi yo’qoladi.

Klinik belgilar. Kasal hayvonlar xolsizlangan, qaltirab, titraydi, tana harorati ko’tariladi, qorin damlangan (astsit), jigar kattalashgan, qattiq kurinarli shillik pardalar sarg’aygan. Qon tarkibida xam o’zgarish kuzatiladi.

Eozinofillar mikdori ko’paygan, neytrofillar kamaygan, eritrotsit soni, gimoglabin mikdori xam kamaygan.

Diagnoz. Odam va go’shtxo’r hayvonlarda gelьmintokaprologik, baliqlarda esa gelьmintologik tekshirish o’tkaziladi. Muskullardan namuna olinib kompressor oynasi orasiga ko’yib mikroskopda tekshirishadi. Metatserkariylarning turlarini aniqlashda bioproba ko’yiladi. Mushuk bolasiga zararlangan baliq go’shtidan yediriladi va 25-30 kun o’tgach tezak gelьmintokaprologik usulda tekshiriladi.