Baliq kasalliklari fanidan ma’ruzalar to’plami termiz- 2021

Branximikoz (jabra chirish kasalligi) kasalligi. Karplarning barcha yoshida ta’sir etib kasalantiradi. Ayniqsa katta baliqlar (ikki uch yashar) shu jumladan, remont va tovar baliqlar kasallanadi. Boshqa tur baliqlar ham (karas, peskar, forel) bu kasallikga tez yuliqadi. Kasalliklarning keng tarqalishi suv harorati 22-26°S gacha ko’tarilganda avj oladi. Demak, asosan yozda baliqlar ko’proq bu kasallikka yuliqadi. Epizootiya davrida baliqlarning 40 % gacha nobud bo’ladi.

Kasallikni qo’zgatuvchi zamburug’ saprofitlar bo’lib suv havzasining tubida yashaydi. Sporalar bilan ko’payadi. Spora suv bilan baliq og’ziga o’tadi. So’ngra suv jabradan o’tayotganda, undagi spora jabraga yopishib oladi va shu yerda qoladi. U jabra parraklarida ko’payadi, Natijada sporalar jabra qon tomirlarini ishdan chiqaradi, qon harakatiga to’sqinlik qiladi. Jabra paraklariga yoki techinkalariga qon kelmaganligi sababli, jabralar oqaradi va nobud bo’ladi. Jabralarning nobud bo’lgan joylari mozaykasimon tus oladi, ola-bula bo’lib qoladi, Kasallikning paydo bo’lishi bilan baliqlar ozib ketadi. Buning asosiy sababi hovuzlarning sanitariya holatini yomonlashuvi hisoblanadi. Sanitariya holatining yomonlashuviga sabab, suv qushlarining axlatlari, o’lgan mikroskopik: suv o’tlari, yuksak suv o’simliklarining qurigan qismlari, ortib qolgan yem va boshqalardir. Bunday xovuzlarni profilaktikasi asosan hovuzlarning zoogigienik sharoitini yaxshilashdan iborat. Zoogigena holati yaxshi bo’lgan suvliklarda baliqlar kasal bo’lmaydi. Umuman hovuzlarni yil bo’yi suv bilan qoldirmaslik kerak. Baliqlarni olgandan keyin to’liq quritiladi. SHunday chora tadbirlar o’tkazilsa baliqchilik rivojlanadi.

Branxionekroz kasalliklari ularga qarshi kurash. Jabra kasalliklardan yana biri branxionekroz hisoblanadi. Bu kasallikka qarshi kurash choralari yozda har 2 haftada suvga so’ndirilmagan ohak solish (150-200 kg/ga) bilan amalga oshiriladi. Epizootiya kuchayib ketsa har kuni so’ndirilmagan ohak yuqorida belgilangan normada suvga solinadi.