Bakteriyalarning tabiatdagi va xalq xo'jaligidagi ahamiyati



Download 0,71 Mb.
bet18/43
Sana01.07.2022
Hajmi0,71 Mb.
#728239
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   43
Bog'liq
II chorak tayor 6 sinf

Darsning jihozi: Albom, harakatli ko`rgazmalar, jadval, darslik, tarqatmalar .
Darsning turi: Suhbat, musobaqa va hamkorlikda;
Darsning uslubi: Noan`anaviy, interfaol o`yinlardan foydalanish;
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism: o’quvchilar bilan salomlashish, yo’qlama qilish, uy vazifasini so’rash va darsni tashkillash
II. O’tgan mavzuni so’rash: tezkor savol javob o’tkazish orqali o’tilgan mavzuni takrorlash.
III. Asosiy qism: Yangi mavzuni tushuntirish
Erta bahorda respublikamiz bog'larida, to'qaylarida, daryo bo'ylarida, adir va tog' etaklarida to'p-to'p bo'lib foydali (iste'mol qilinadigan) va zaharli zamburug'lar chiqa boshlaydi. Bular orasida qalpoqchali zamburug'larning bir qator turlari uchraydi. O'zbekistonda ko'p uchraydigan qalpoq-chali zamburug'lardan biri qo'ziqorindir. Qo'ziqorinning mevatanasi yirik, bo'yi 10—20 sm, ichi bo'sh bo'lib, qalpoqcha va oyoqchadan iborat. Qalpoqchasining ustki tomoni qo'y qornining ichki tomoniga o'xshash katakchalarga bo'lingan, cheti esa oyoqchasi bilan birlashgan holda o'sadi. Qalpoqchadagi katakchalar ichida sporalar yetishadi.
Qo'ziqorinlar chirindiga boy tuproqda yashovchi saprofit zamburuglardir. Ularning ko'p yillik vegetativ tanasida yoz faslida oziq moddalar to'planadi va kuzdan boshlab mevatanacha hosil bo'ladi. U faqat kelgusi yilning ko'klamida tuproq nami ketmasdan o'sib, yo'g'onlashib, kattalashadi, so'ngra bahorning yog'inli va iliq kunlarida yer betiga chiqadi va sporalarini sochadi.
Qo'ziqorin va qo'zidumbalarning bahorgi mevatanasi iste'mol qilinadi. Qo'zidumba issiqxonalarda ham o'stiriladi. U sporasi ungandan so'ng, qirq kunda yetiladi.
O'zbekiston tekisliklarida qalpoqchali zamburug'larni faqat bahorda uchratish m umkin, chunki bu yerlar yozda ular uchun haddan tashqari quruqlik qiladi. Ular apreldayoq yo'qolib ketadi, tuproqda esa faqat sporalari qoladi. Tog’arimizdagi o'rmonlarda xilma-xil qalpoqchali zamburg'lar o'sadi. Bu yerlarda ular uchun qulay sharoit bor: tuproqda nam yetarli, chirindi ko'p, yorug'lik kam, yozda harorat uncha baland bo'lmaydi. Qalpoqchali zamburug'lar orasida zaharlilari ham bor. Tuproq chirindisi ko'p va doim zax bo'ladigan yerlarda, go'ng uyumlari ustida zamburug'lar uchraydi. Go'ng zamburug'ining mevatanasi uzun, oyoqchasi ingichka va tepasi cho'qqaygan yupqa qalpoqchadan iborat. Qalpoqchasining ostki tomoni, sporalarining ko'pligidan qop-qora bo'lib ko'rinadi. Sporalar yetilishi bilan zamburug'ning mevatanasi yumshaydi va undan quyuq qora siyohga o'xshash suyuqlik toma boshlaydi. Shuning uchun go'ng zamburug'i «siyoh» zamburug'i deb ham ataladi.

Download 0,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish