Mustaqil ish
MAVZU:
Zamonaviy shinalarning xususiyatlari: USB misolida
TATU
Bajaruvchi: Bobomirzayev Tulqin
Tekshiruvchi: Rajabov Farhod
Shina nima?
Kompyuterni va uning
protsessorini tashkil etuvchi
qurilmalar – shinalar
orqali
bog‘langan bo‘ladi. Shina deganda
parallel o‘tkazgichlar tushuniladi.
TATU
Zamonaviy shinalar:
•
ISA (Industry Standard Architecture, rus tilida - standartnaya promыshlennaya
arxitekarxitektura) – ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan standart arxitektura.
•
EISA (Extended ISA, rus tilida - rasshirennaya standartnaya promыshlennaya
arxitektura) – ishlab chiqarishda qo‘llaniladigan kengaytirilgan imkoniyatlarga ega
standart arxitektura.
•
PCI (Peripheral Component Interconnect, rus tilida - vzaimodeystvie periferiynыx
kompokomponentov) – tashqi tashkil etuvchi qurilmalarni o‘zaro birgalikda
ishlashini ta’minlovchi shina.
•
USB (Universal Serial Bus, rus tilida - universalьnaya posledovatelьnaya shina) –
ma’lumotlarni ketma-ket uzatuvchi universal shina ham keltirilgan.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
Pentium 4 protsessori asosida
qurilgan zamonaviy kompyuter
(tizim) shinalarining joylashtirilishi.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
•
PCI va PCI Express shinalari yuqori tezliklarga ega tashqi qurilmalarni
bog‘lash uchun ishlab chiqarilgan.
•
Ma’lumotlarni uzatish tezliklanri nisbatan past bo‘lgan qurilmalar –
sichkoncha, klaviatura va printer kabi qurilmalar uchun, PCI va PCI Express
shinalaridan foydalanish unchalik to‘g‘ri bo‘lmay qoldi..
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
•
1993 yili ettita kompaniyaning vakillari (Compaq, DEC, IBM, Intel, MicroMicrosoft,
NEC i Nothern Telecom), past tezliklarga ega qurilmalar uchun, to‘g‘ri keladigan
optimal shinani ishlab chiqish maqsadida birga to‘plandilar.
•
Keyinchalik ularga boshqa yana ko‘pgina ishlab chiqaruvchilar ham qo‘shildilar.
•
Natijada, shaxsiy kompyuterlarda hozir juda keng qo‘llanilayotgan USB (Universal
Serial Bus, rus tilida - universalьnaya posledovatelьnaya shina) – ma’lumotlarni
ketma-ket uzatuvchi universal shina ishlab chiqildi.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
•
USB shinasi, asosiy shinaga ulanadigan ildiz konsentratordan (rus tilida -
kornevoy konsentrator ili kornevoy xab, root hub) iboratdir.
•
Ushbu konsentrator ma’lumotlarni kiritish-chiqarish qurilmalari yoki boshqa
qo‘shimcha konsentratorlarning kabellarini ulash uchun mo‘ljallangan ulanish
nuqtalari (raz’yomlariga) ega.
•
Foydalanuvchi yanglishib, kabelni noto‘g‘ri ulab qo‘ymasligi uchun, kabelning
konsentratorga ulanadigan konnektori, uning qurilmalarga ulanadigan
konnektoridan farq qiladi.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
•
USB shinasining kabeli – to‘rtta o‘tkazgichdan iborat, ulardan ikkitasi
ma’lumotlarni uzatish uchun, bittasi ulanadigan qurilmalarni kuchlanish bilan
ta’minlash uchun (+5V), qolgan bittasi - esa erga ulanish uchun
mo‘ljallangan.
•
Ushbu tizimda - 0 raqami, kuchlanishning o‘zgarishi bilan, 1 raqami esa
kuchlanishdagi o‘zgarishning yo‘qligi bilan uzatiladi. Ketma-ket uzatilayotgan
nollar – bir xil vaqt oraliklarida takrorlanayotgan impulslar oqimini hosil
qiladi.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
USB shinasida ma’lumotlarni uzatish – kompyuter
tarmoqlaridagi kabi, kadrlarni almashinish asosida amalga
oshiriladi. Keyingi slayddagi rasmda USB shinasining asosiy
konsentratori har bir millisekund oralig‘ida, unga ulangan
qurilmalarga uzatib turadigan kadrlari keltirilgan.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
USB shinasining
asosiy
konsentratori har
bir millisekund
oralig‘ida, unga
ulangan
qurilmalarga
uzatib turadigan
kadrlari.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
•
USB shinasining konsentratori har bir millisekund oralig‘ida (+ 0,05 ms),
yangi kadrni uzatib, unga ulangan barcha qurilmalarni vaqt bo‘yicha
sinxronlashni amalga oshirib turadi.
•
Bu bilan USB shina, kurilmalarni qachon ulanishiga qarab, ularni
ma’lumotlarni uzatish uchun tayyorlab ham qo‘yadi.
•
USB shinasining USB 1.0 versiyasi 1,5 Mbayt/sek, USB 1.1 versiyasi 12
Mbayt/sek va USB 2.0 versiyasi esa 480 Mbayt/sek tezlikka ega.
TATU
USB
(Universal Serial Bus)
USB standartining
tezliklari
TATU
Do'stlaringiz bilan baham: |