Bajaruvchi: 38-guruh tinglovchisi Abduraimova Dilorom O’qituvchi: Sharipova Moxinur Xafizovna

Jismoniy madaniyat - umumiy madaniyatning bir qismi, jamiyatning ijtimoiy-tarixiy amaliyot jarayonida to‘plangan inson jismoniy kamoloti sohasidagi moddiy va ma’naviy boyliklari majmuasidir. Moddiy boyliklarga: sport inshootlari (stadionlar, sport zallari, basseynlar, va h.k), jismoniy tarbiya jihozlari, inventar, maxsus kiyim, poyabzal, shuningdek, kishilarning jismoniy kamolot darajasi (bunga ularning sport sohasida erishgan yutuqlari ham) kiradi. Ma’naviy boyliklarga esa jismoniy tarbiya haqidagi fan va san’at asarlari (adabiyot, haykaltoroshlik, rang-tasvir, grafika, musiqa va boshqalar) mansub.






Jismoniy faoliyat -jismoniy faoliyat ga harakat odamning iste'mol qilishni rag'batlantiradigan rivojlanishi energiya . Shuning uchun har qanday inson uchun jismoniy faoliyat bilan shug'ullanish ko'pincha sog'liqni saqlash uchun zarurdir. Har qanday harakat tanasi Buni jismoniy faoliyat deb hisoblash mumkin. 




Chaqqonlik yangi harakatlarni tеz egallash (tеz o‘rganib olish qobiliyati), to‘satdan o‘zgaruvchi vaziyatlar talabiga ko‘ra harakat faoliyatini tеz qayta qura olish qobiliyatidir. Chaqqonlik asab tizimining plastikligi, o‘z harakatlari hamda tashqi muhitni his va idrok qilish qobiliyati asosida rivojlanadi. Harakat vazifalarining muvaffaqiyatli bajarilishi mazkur harakatning fazoviy, vaqt va kuch komponеntlarining aniqligi bilan bеlgilanadi.
Kuch - harakat faoliyati jarayonida tashqi qarshilikni yеngish yoki unga muskul zo‘riqishi vositasida qarshilik ko‘rsatish qobilyatidir. Maktabgacha yoshidagi bolalar tarbiyasida ular organizmining yosh xususiyatlari – asab tizimi rivojlanishining qaror topmaganligi, muskullarning zaifligi, bukuvchi muskullar tonusining ustunligi kabilar hisobga olinadi.
Chidamlilik biror-bir faoliyatda toliqishga qarshi tura olish qobiliyatidir. Chidamlilik asab markazlarining funksional barqarorligi, harakat apparati va ichki organlar funksiyalar koordinatsiyasi bilan bеlgilanadi
Epchillik-bu harakatni eng kam vaqt ichida bajara olish qobiliyatidir. U qandaydir bir signalga javob tariqasi bajarilgan harakat tezligiga (harakat reaktsiyasi deb ataladigan tezlikka), ayrim harakatlar tezligiga, shuningdek ko’p marta takrorlanayotgan harakatlarning tezligiga bog’liq bo’ladi. Harakatlarning mana shu barcha ta’rif-tavsifi, bog’chadagi kichik yoshdagi bolalardan boshlab to katta gruppadagi bolalarda muntazam mashq natijasida o’sib boradi. Chaqqonlik va epchillikning rivojlanishiga o’yin va mashqlarni muntazam bajarib borish orqali erishiladi. Bunda atrofdagi muhit sharoitning o’zgarishiga qarab shug’ullanuvchilar tezlik bilan javob reaktsiyasi berishlari hamda birharakatdan ikkinchisiga jadallik bilan o’tishlari, tez siljishlari va topshiriqni bajarishlari muhimdir. Turli o’yinlar hamda to’siqlarni engib o’tish, to’xtab-to’xtab, burilishlar bilan bajariladi birdan berilgan signal bo’yicha xilma-xil topshiriqlarni bajarish, hatlab o’tish, engashibemaklab o’tish bilan bog’liq bo’lgan mashqlar, muvozanat mashqlari, har turli sport o’yinlari va boshqalar mana shunday chaqqonlik va epchillikni o’stiruvchi mashqlar hisoblanadi.