Bajardi: phy-005 guruh talabasi Nosirxonov I. R. Erkin elektronning energetik sathlari

Yorugʻlik dispersiyasi -modda sindirish koʻrsatkichi p ning yoruglik chastotasi v ga yoki yorugʻlik toʻlqinlari faza tezligining ularning chastotasiga bogʻlikligi. Yorug’lik dispersiyasi tufayli oq yoruglik dastasi prizma orqali oʻtganida spektrga ajralishi yuz beradi. Spektrga ajralish hodisasini oʻrganishi oqibatida I. Nyuton Yorug’lik dispersiyasi hodisasini kashf etdi (1672). Spektr sohasida shaffof boʻlgan moddada v ning kattalashishi (X ning kichrayishi) bilan p ortadi: p ning X ga bunday bogʻlanishini normal Yorug’lik dispersiyasi deyiladi. Moddaning yutish sohasi yaqinida p ning toʻlqin uzunligi X ga bogʻliq tarzda oʻzgarishi ancha murakkab. Mas, sianin eritmasidan yasalgan yupqa prizmaning yutish sohasida qizil nurlar binafsha nurlarga nisbatan kuchliroq, yashil nur, soʻngra koʻk nur eng kam sinadi. Bunday holatni anomal Yorug’lik dispersiyasi (X ning kichrayishi bilan p ning kamayishi) deyiladi. Moddada yorugʻlikning sinishi yorugʻlik fazaviy tezligining oʻzgarishi natijasida yuz beradi.
5.Xulosa.

• Yorug’lik nurining tabiatini haqida ma’lumotlarga ega bo’ldim va o’rganib chiqdim.
• Yorug’lik nurining elektomagnit to’lqin nazariyasi bilan tanishdim Yung va Frenel tajribalari haqida bilib oldim.
• Yorug‘lik to‘lqinning asosiy xususiyatlarini o’rgandim. To‘lqin fronti, tezligi, chastotasi, uzunligi, amplitudasi va kogerentligi nima ekanligi qanday aniqlanishini bilib oldim.
• Yorug‘lik to‘lqini hodisalari bilan tanishib chiqtim. Yorug’lik Interferensiya, Yorug’lik Difraksiya va Yorug‘lik dispersiyasi qanday hodisalar ekanligini bilib oldim. Ularni hayotimizdagi o’rni va qo’llanilishi bilan tanishib chiqtim va qayerlarda bu hodisalarga duch kelishimizni bilib oldim

Umumiy qilib aytgan Fizikaning optika bo’limi bilan tanishib chiqtim, o’rgandim va hayotda tutgan o’rni haqida bilib oldim.
6.Foydalanilgan adabiyotlar
Q.P.Abduraxmanov, V.S.Xamidov, N.A.Axmedova.
FIZIKA. Darslik.Toshkent. 2018 y.//Wikipedia va boshqa internet sahifalari