Bajardi: Nosirjonov mukammal Qabul qildi: umarov

Bajardi:Nosirjonov mukammal Qabul qildi:umarov

• Mavzu:To’g’ri bruslarni egilishi. Sof egilish .kuchlanishlarni aniqlash
• reja:
• 1.Tog’ri bruslarni egilishi
• 2.sof egilish.
• 3.Kuchlanishlarni o’lchash

• Ko’pchilik hollarda bruslar ta’sir tekisligi ularning o’qi bo’yicha o’tadigan tashqi kuchlar ta’sirida bo’ladi. Bunda bruslarning ko’ndalang kesimlarida ta’sir tekisligi ularga tik tekislikda bo’lgan eguvchi momentlar hosil bo’ladi. Bunday kuchlar ta’sirida to’gri brusning to’gri chiziqli o’qi egiladi, yoki egri brus o’qining egriligi o’zgaradi.Egilishga ishlaydigan bruslar balkalar deyiladi.

• Egilish tekis yoki qiyshiq bo’lishi mumkin. Birinchi holda tashqi kuchlarning ta’sir tekisligi balkaning bosh inerstiya tekisliklaridan birontasi bilan mos bo’ladi va balkaning egilgan o’qi ham shu tekislikda yotadi. Keyinroq ko’riladigan qiyshiq egilishda esa tashqi kuchlarning ta’sir tekisligi balkaning bosh inerstiya tekisliklaridan birontasi bilan mos bo’lmaydi, balkaning egilgan o’qi ham, umumiy holda, bu tekisliklardan birontasi yotmaydi.

• Bundan tashqari egilish sof va ko’ndalang bo’lishi mumkin. Sof egilishda balka kesimlarida faqat eguvchi momentlar ta’sir etsa, ko’ndalang egilishda bunga qo’shimcha ravishda ko’ndalang (kesib o’tuvchi) kuchlar ham ta’sir etadi. Sof egilishdagi balka ko’ndalang kesimlarida uning bosh markaziy o’qlaridan birontasidan o’tuvchi tekislikda ta’sir etadigan eguvchi momentlargina ta’sir etadi.Eguvchi moment kesimda taqsimlangan ichki kuchlarning teng ta’sir etuvchi momentini tashkil etadi.

Brus sirtidagi 1-1 va 2-2 ko’ndalang to’gri chiziqlar deformastiyalardan keyin ham to’griliklaricha qoladi. Demak, tekis kesimlar (Bernulli) gipotezasi bunda ham o’z kuchini saqlaydi. Balkaning qavariq tomonidagi tolalar cho’zilib, botiq tomonidagi tolalar siqiladi. Bu qavatlar oraligida shunday tola qavati mavjudki, unda joylashgan tolalar cho’zilmaydi va siqilmaydi. Deformastiya jarayonida bu tolalarning egriliklarigina o’zgaradi. Bu tola qavati neytral qavat, uning ko’ndalang kesim bilan kesishganda hosil bo’ladigan chiziq neytral o’q deyiladi. Balka kuch tekisligining ko’ndalang kesim tekisligi bilan kesishishida hosil bo’ladigan chiziq esa, kuch chiziqi deb yuritiladi.