Bajardi: Mirsidiqova Mohina Tekshirdi: Safoev Nuriddin Kиберхавфсизлик


Бир мартали блокнот (one time pad) ёки Вернам шифри



Download 23,98 Kb.
bet2/3
Sana16.04.2022
Hajmi23,98 Kb.
#557824
1   2   3
Bog'liq
1647517213 (1)

Бир мартали блокнот (one time pad) ёки Вернам шифри номи билан танилган криптотизим бардошли шифрлаш алгоритми ҳисобланади.
Ассиметрик шифрлаш алгоритмлари- маълумотни шифрлашда ва дешифрлаш жараёнларида турли калитлардан фойдаланади.
RSA алгоритми
• RSA очиқ калитли шифрлаш алгоритми муаллифлари бўлган учта олимлар, Rivest, Shamir ва Adleman, шарафига қўйилган.
• RSA алгоритми катта сонларни факторлаш муаммосига асосланади.
• RSA алгоритмида қуйидаги жараёнлар мавжуд:
– Калитни генерациялаш;
– Шифрлаш;
– Дешифрлаш.
Рухсатларни назоратлаш
• Тизим ресурсларини бошқариш билан боғлиқ бўлган ихтиёрий хавфсизлик муаммоси учун биз рухсатларни назоратлаш терминини “соябон” сифатида фойдалансак бўлади.
• Рухсатларни назоратлаш соҳаси қуйидаги қисм соҳалардан иборат:
Идентификация
– Аутентификация
Авторизация.
Идентификация – шахсни кимдир деб даво қилиш жараёни.
Аутентификация – фойдаланувчини (ёки бирор томонни) тизимдан фойдаланиш учун рухсати мавжудлигини аниқлаш жараёни.
Авторизация – идентификация, аутентификация жараёнларидан ўтган фойдаланувчи учун тизимда бажариши мумкин бўлган амалларга рухсат бериш жараёнидир.
Парол – фақат фойдаланувчига маълум ва бирор тизимда аутентификация жараёнидан ўтишни таъминловчи бирор ахборот.
• Агар томонлардан бири иккинчисини аутентификациядан ўтказса, бир томонлама аутентификация деб аталади. – Масалан, электрон почтадан фойдаланиш давомида фақат сервер фойдаланувчини ҳақиқийлигини текширади,
•Агар ҳар иккала томон бир-бирини аутентификациядан ўтказса, у ҳолда икки томонлама аутентификация деб аталади. – Электрон тўловларни амалга оширишда эса ҳам сервер фойдаланувчини аутентификациядан ўтказади ҳам фойдаланувчи серверни аутентификациядан ўтказади.
Физик хавфсизликка таъсир қилувчи факторлар
Табиий таҳдидлар: тошқинлар, Ёнғинлар, Зилзила, Чақмоқ ва момақалдироқ, Ҳарорат ва намлик.
Сунъий таҳдидлар: Вандализим, Қурилманинг йўқолиши, Физик қурилмаларни бузулиши, Ўғирлаш, Терроризм, Социал инжинерия, Тизимларни рухсат этилмаган назоратлаш.

Download 23,98 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish