Bajardi: Bahtiyor Xudayqulov


Integrallarni taqribiy hisoblash algoritmlari haqida ma’lumot bering



Download 0,94 Mb.
bet2/4
Sana13.06.2022
Hajmi0,94 Mb.
#663289
1   2   3   4
Bog'liq
3 мустакил иш

Integrallarni taqribiy hisoblash algoritmlari haqida ma’lumot bering

Odatda aniq integralarni taqribiy hisoblash uchun integralash sohasidagi [a,b] kesma n ta teng bo’lakka bulinadi. Har bir bo’lakning uzunligi h=(b-a)/n formula bilan hisoblanadi.





N  bo’laqlar soni qancha ko’p bo’lsa integralning qiymati shuncha aniq bo’ladi. Integralarni taqribiy hisoblashda ko’pincha to’g’ri burchaqlar, trapetsiyalar va Simpson formulalaridan foydalaniladi. Integrallarning kiymatlarini taqribiy hisoblash uchun biror bir usul tallanadi, sung algoritm tuziladi va bu algoritmlarga mos ravishda biror bir dasturlashtirish tilida dasturlar tuzilib , dasturlar kompyuterga kiritilib natijalar olinadi.
Integrallarning taqribiy hisoblash formulalarini keltirib chiqarish ishlarini ko’rib o’tirmaymiz, bu bizga oliy matematika kursidan ma‘lum. Formulalarning keltirib chiqarish ma‘lumotlarini o’quvchilarga berilgan adabiyotlardan [11] adabiyotdan ukib olishlarini tavsiya etamiz.
Integralning kiymatini taqribiy xisolash formulalarini keltiramiz:

yoki

Bu formula integeralarni taqribiy hisoblashning to’g’ri turtburchaqlar formulasi.

bu formula itegrallarni taqribiy hisoblashning trapetsiya formulasi.

ya’ni

bu yerda

Bu formula esa aniq integralni taqribiy hisoblashning Simpson formulasi.
Aniq integralni Simpson usulida hisoblaganda taqribiy hisoblash xatoligi boshqa usullarga nisbatan kamrok, yani aniqlik kattarok bo’ladi.

Aniq integralni taqribiy hisoblashning trapetsiya va Simpson usullari


Ushbu aniq integralning kiymatini trapetsiya va Simpson usullari yordamida hisoblash algoritmi va dasturlarini ko’rib utamiz. Integralni kiymatini taqribiy xisolashning to’g’ri turtburchak usulini o’quvchilarning o’zlariga xavola etamiz.

bu yerda а=0, b=2, oralikni 20 bo’lakka bulamiz, ya‘ni n=20 deb olamiz.
Dastlab trapetsiya formulasidan, sung Simpson formulasidan foydalanib integralni kiymatini taqribiy hisoblash algoritmining blok- sxemasini, sung dasturini tuzamiz.
Integralni taqribiy hisoblashda integral ostidagi funktsiyani kullanuvchining funktsiyasi sifatida yozib olamiz, ya‘ni

Download 0,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish