Бадиий ижодиёт маркази

5. Xoрaзм фoльклoр қўшиқлaри. 
 
Хоразмда асосан халфачилик йўналишидаги ижро йўллари кенг 
тарқалган. ―Айланайин галинни қадди бўйинан‖ қўшиғи Хоразм ижро йўлида 
ижро этиладиган қўшиқлардан биридир. Қўшиқ мaтни, қўшиқдaги ўз шевaсигa 
xoс сўзлaр ўрни вa уларнинг ишлaтилиши, aудиo тaсмa oрқaли ўқувчиларга 
эшиттириб, қўшиқ мaтни ѐздириш вa сaҳнaлaштириш орқали ўқувчиларнинг 
билим ва малакаларини шакллантириш зарур. Бу Xoрaзм бoлaлaр фoльклoр 
қўшиқлaрини ижро этиш ва унга хос бўлган рақсларни ижро этиш орқали 
амалга оширилади. 

---

12 
Халфаларнинг қўнғироқдек жарангдор ва майин овози пиѐланинг нозик 
ва ўйноқи жаранги билан қўшилиб, ўзига хос мусиийлик кашф этган. Улар
маъракаларнинг файзи, қизлар мажлиси ва аѐллар базмининг маликалари, тўй 
ва маъракаларда қувончга – қувонч қўшиб, ўйноқи куйлар, нафис рақслар, 
дилбар ашулалар билан қалбларда эзгу хис-туйғуларни шакллантирганлар. 
Халфа ижодкорлари бу воҳадаги тўй, сайл ва аза маросимларида қатнашган, 
хотин-қизлар даврасини мазмунли, ибратли ва қувноқ ўтиши улар фаолияти 
билан боғлиқ бўлган. 
Хоразмда аѐл ашулачилар ―халфа‖ деб юритилса ҳам улар фақат ашула 
айтиш билан чекланмаганлар. Халфачилик санъатининг кўп турларидан 
хабардор бўлганлар. Халфачилик санъатини ўрганиш ҳам ўзига хос мактабга 
эга бўлган, устоз-шогирд анъанаси ҳозирги давргача сақланиб келмода. Устоз 
халфа ижрочиларининг ижро услуби, куйлаш йўли, репертуари шогирдлар 
томонидан пухта ўзлаштиргандан кейин улар мустақил ижод қилишган ва 
санъаткорлар орасида тан олинган. 
Хоразмда маълум ва машҳур бўлиб келган халфа ижодкорлари
ХХ асрнинг бошларигача фақат хотин-қизлар орасида куйлаб келишган ва халқ 
ҳурматини қозонганлар.