B. X. Azizkulov, B. K. Janzakov iqtisodiy siyosatga kirish samarqand

 
 
 
11.1-rasm. Ijtimoiy yo'naltirilgan bozor iqtisodiyoti tamoyillari 
Bu omillarga yer, kapital, mehnat va tadbirkorlik faoliyati (tadbirkorlik 
qobiliyati) kiradi. Ishlab chiqarishning asosiy omillari ikki tarkibiy qismga – 
moddiy resurslar (xomashyo, asbob-uskunalar va hokazolar) va mehnat 
resurslariga (muayyan mehnatni bajarishga qodir, bilimi, malaka va tajribasi bor 
bo'lgan xodim) ajratiladi (11.2-rasm).
Iqtisodiy nazariya asoschilari ishlab chiqarishning asosiy omillarida mehnat 
resurslari, ya'ni inson, uning salohiyati hal qiluvchi ahamiyatga ega ekanligini 
ta'kidlab kelganlar. Jumladan, V. Petti odamlarning mehnati, malakasi va sog'lig'i u 
yoki bu turdagi daromad keltirishini ko'rsatgan. A. Smit iqtisodiy nazariyaga 
―iqtisodiy inson‖ tushunchasini kiritgan. U, inson butun jamiyatning asosini tashkil 
etadi, deb hisoblagan va insonni mehnat faoliyatiga jalb etadigan sabab 
Ijt
imoiy yoʼnal
tir
il
gan
 b
oz
or
 iq
tisod
iyoti tam
oyil
lari
 
Аholining ish bilan toʼla bandligi 
Ijtimoiy xavfsizlik, ijtimoiy adolat va ijtimoiy 
taraqqiyot 
Ishlab chiqarish vositalariga xususiy egalik va narx-
navoning erkin shakllanishi 
Sogʼlom raqobat uchun shart-sharoit va raqobatni 
taʼminlash 
Iqtisodiy oʼsish konʼyunkturasini mustahkamlash 
siyosati 
Barqaror valyuta siyosati 
Erkin tashqi savdo, erkin valyuta ayirboshlash 

---

130 
(motiv)larni va uning shaxsiy manfaatini tadqiq etgan. Iqtisodiyotda klassik 
maktab asoschisi fikriga ko'ra, har bir inson bozor munosabatlarini shaxsiy 
manfaatlari asosiga quradi. Bu shaxsiy manfaatlarning yig'indisi esa jamiyat 
manfaatlarini hosil qiladi. Pirovard natijada bu ham alohida inson, ham butun 
jamiyat boyligi, farovonligi va rivojlanishini ta'minlaydi .