B. S. Usmanov konservalash texnologiyasi asoslari


O„simlik xom ashyosining biologik xususiyatlari



Download 2,38 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/103
Sana22.07.2022
Hajmi2,38 Mb.
#836149
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   103
Bog'liq
Консервалаш технологияси асослари қўлланма

O„simlik xom ashyosining biologik xususiyatlari 
Ishlab chiqarilgan konservalarning 65-70 % ni o‗simlik mahsulotlari tashkil 
etadi. Ularning tarkibi uglevod, organik kislotalar, xushbo‗y komponentlarga boy. 
Meva va sabzavotlaming ko‗pchiligi mikro- va makroelement, vitamin va boshqa 
qimmatli komponentga boy. 
O‗simlik konservalarining turlari juda ko‗p. Sabzavotdan tabiiy, gazakbop, 
ovqat konservalar, tuzlama va marinadlar, kompotlar ishlab chiqariladi. Meva va 
rezavor mahsulot kompot, qand qo‗shilgan konservalar tayyorlashda xom ashyo 
hisoblanadi. Meva va sabzavot sharbatlari, qayla, bolalar va parhez konservalari, 
yarim tayyor mahsulotlar ishlab chiqarish keng tarqalgan. 
O‗simlik mahsuloti o‗z to‗qimasiga va hujayra tuzilishiga ega. Hujayralar 
turli shaklda bo‗ladi: oval, dumaloq, ko‗p qirrali, ko‗p burchakli. Ularning kattaligi 


23 
mikronlarda o‗lchanadi. Hujayralar bir-biri bilan jipslashgan bo‗lishi mumkin, 
hattoki hujayraaro suyuqlik yordamida bir-biriga yopishib ham ketishi mumkin. 
Ba‘zan hujayralar to‗p-to‗p bo‗lib joylashib orasida bo‗shliqlar, hujayraaro masofa 
hosil qilib, ular havo bilan to‗lishi mumkin. 
Hujayraaro modda protopektindan iborat bo‗lib, o‗simlik to‗qimasini 
birligini yuzaga keltiradi, go‗yoki sementlangandek mustahkam struktura hosil 
qiladi. Ko‗p hollarda to‗qimani yumshatish uchun protopektinni (sovuq suvda 
erimaydi) eruvchan pektin holatiga keltirish qo‗llaniladi. Protopektinning 
o‗zgarishi natijasida stementlashgan xususiyat yo‗qolib hujayralar bo‗shab ketadi. 
Har bir hujayra o‗zining qobig‗iga ega bo‗lib, u juda mustahkamdir. Shu 
bilan birga cheklangan holda cho‗ziluvchanlikka ega bo‗lib, hujayra uchun karkas, 
pansir vazifasini bajaradi, unga mahsus shakl beradi, mexanik shikastlanishlardan 
saqlaydi, nozik hayot uchun zarur bo‗lgan elementlar strukturasini himoya qiladi. 
Hujayra qobig‗i asosan kletchatka va ma‘lum miqdorda protopektindan 
iborat, u mayda g‗ovak strukturaga ega bo‗lib o‗tkazuvchanlik xususiyatini 
saqlaydi. Unda mayda teshiklar, kanallar joylashgan va bu kanallar orqali hujayra 
ichiga va hujayradan tashqariga suv molekulalari va suvda erigan moddalar hamda 
hujayra shirasi to‗liq xarakatlana oladi. 
Yetilgan o‗simlik to‗qimasidagi hujayra devori ichki tarafdan yupqa 
shilimshiqsimon qavat bilan qoplangan bo‗lib uni sitoplazmatik membrana deb 
ataladi. U erkin holda hujayra devoriga yopishadi (hujayra shirasining bosimi 
ostida) va go‗yoki hujayra devorining ichki ikkinchi qavatini tashkil qiladi. 
Hujayraning ichki bo‗shlig‗i 

Download 2,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish