B. S. Usmanov konservalash texnologiyasi asoslari



Download 2,38 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/103
Sana22.07.2022
Hajmi2,38 Mb.
#836149
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   103
Bog'liq
Консервалаш технологияси асослари қўлланма

Epiteliya to„qimasi
. Bu bir yoki ko‗p qavatli hujayralardan tashkil topgan
bo‗lib, organlarning ichki va tashqi yuzasini qoplab turadi. epiteliya embrion 
varaqasining ekzoderma qavatidan hosil bo‗ladi. epiteliya to‗qimasi u o‗rab olgan 
organlarni infeksiyalardan va mexanik shikastlanishdan saqlab turadi. epiteliya
to‗qimasini tashkil qiluvchi hujayralar shakli va undagi hujayra qatlamlariga ko‗ra 
uni bir necha guruhlarga bo‗lish mumkin. 
1. Yassi epiteliya – bu oddiy ko‗p burchakli hujayralardan hosil bo‗ladi.
Bu epiteliya terining tashqi tomonida, og‗iz bo‗shlig‗ida, qizil o‗ngach va qin 


30 
dahlizida bo‗ladi. Yassi epiteliya odam va yuqori tabaqali hayvonlarda ko‗p
qavatli bo‗lib, uni ko‗p qavatli yassi epiteliya deyiladi. 
2. Kubik epiteliya. Bu kubiksimon hujayralardan tashkil topgan bo‗lib,
u ko‗pincha buyrak kanalchalarida joylashgan hamda tuxumdon va boshqa 
organlarning tashqi qavatida ham bo‗ladi. 
3. Prizmatik yoki ustunsimon epiteliya. Bu epiteliya tsilindrik shakldagi 
hujayralardan tashkil topgan bo‗lib, u meda, ichak kabi organlarning devorlarini 
qoplab turadi. 
4. Kiprikchali epiteliya. Bu ham ustunsimon hujayralardan tashkil
topgan bo‗lib, ular hujayrasining erkin yuzasida kichik protoplazmatik
o‗simtalar hosil bo‗ladi, bu o‗simtalarni kiprikchalar deyiladi. Nafas oluvchi
yo‗llarning ko‗pchilik qismida shunday kiprikchali epiteliya bo‗lib, ular nafas
olganda kirgan chang va boshqa xil moddalarni ushlab qoladi. 
5. Sezuvchi epiteliya (sensorlar). Bu ta‘sirlanishni qabul qiladigan 
maxsus hujayralarni o‗zida saqlaydi. Bunga misol qilib, burun bo‗shlig‗idagi hid 
sezuvchi qavatni misol qilib olish mumkin.
6. Ajratuvchi epiteliya. Bu epiteliyalar prizmatik va kubiksimon
hujayralardan tashkil topgan bo‗lib, maxsus moddalar ajratadi. Ko‗p 
hujayralilariga endokrin bezlarini kiritish mumkin. Bu bezlar ajratgan 
mahsulotlarni (garmonlarni) qonga va linfalarga quvadi. Biriktiruvchi to‗qima.
Bu xil to‗qimaga suyak to‗qimasi, tog‗aylar, paylar, bog‗lovchilar, tolali
biriktiruvchi to‗qimalar kirib, ular boshqa hujayralarni (to‗qimalarni) birlashtirib 
ushlab turadi. Bu to‗qima hujayra va hujayra oraliq moddasidan tashkil 
topgan.
Tolali biriktiruvchi to‗qima ko‗pincha ichki organlarning asosini hosil 
qiladi, ular terini muskullarga biriktiradi, suyakning ustki qavatini 
shakllantirishda ishtirok etadi.


31 

Download 2,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish