B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк

Yassi va shartli-yassi predmetlar rasmini chizish
U nchalik qalin b o 'lm a g a n , y a ’ni qalinligi bilinmaydigai 
predmetlar borki, ularni 
biz yassi predmetlar deb
ataymiz. Bularg 
daftar varag'i, o'sim liklar bargi, ro 'm o lcha, bayroqcha, plast 
massadan jud a nafis qilib ishlangan doiralar, uchburchak chiz 
g'ichlar, qog'ozdan qirqib tayyorlangan baliq, qayiq, avtomobil 
samolyotning yon to m o n d an ko'rinishi kabilar kiradi.
60

---

Bunday p red m etlar rasmini chizish unchalik qiyin emas. 
"hunki, ularning tasviri faqat ikki o'lchovda, ya’ni balandligi va 
nini ko'rsatish bilan yaratilishi mumkin. A m m o bulaming rasmini 
hizish uchun ham muayyan malakaga ega bo'lish taqozo etiladi. 
ihu bois dastlab yassi predmetlar rasmini chizish o'rganiladi.
To‘rtburchak shaklidagi yassi predmetlar
rasmini chizish
T o 'r tb u r c h a k shaklidagi pred m e tla rn in g (daftar, konvert, 
o 'm o l c h a , d eraz a, o 'q u v c h i portfeli, bayram xati) rasm ini 
hizish uchun ularni to'g'ri joylashtirib olish lozim (14- rasm).
Daftar muqovasi rasm ini chizish
Daftar muqovasi rasm chizuvchiga to'g'ri to'rtburchak holda 
o'rinadigan qilib qo'yiladi. Uni yaxshilab kuzatib, rasmini chizish 
ichun rasm daftarini qanday (tik yoki ko‘ndalang) qo'yilishini 
niqlab, daftarni shu holatga moslashtirib olinadi. Agar naturaning 
balandligi enidan katta b o is a , daftar tik, agar naturaning eni 
ialandligidan keng b o isa, daftar ko'ndalang qo'yiladi. Bu ham 
latura shaklini daftarga joylashtirishni osonlashtiradi. Shundan so'ng 
latura balandligini chamalab, rasm chiziladigan varaqning yuqori 
a past tom onidan bir xilda joy qoldirilib, ko'ndalang chiziq chizib 
>linadi. So'ngra ikki yon tomonidan ham teng joy qoldirib, uni tik 
hiziq bilan balandlik belgilangan ko'nd alan g chiziqlar bilan 
utashtiriladi. So'ngra o'rtadan tik chiziq tortib, undan markazni 
miqlab, shu markaz asosida daftar muqovasi yuzasidagi yozuvlar 
>‘rni belgilanadi. Bu albatta natura bo'yicha aniqlanadi va chiziladi. 
io'ngra natura shtrixlar asosida bo'yaladi. Daftarning o'ziga qarab 
asmini qalamda chizish 14-rasmda bosqichlar bo'yicha ko'rsatilgan.