B. M. Mamatkulov, X. E. Rustamova jamoada hamshiralik

Ona va bola salomatligini himoyalash. 
Har xil davlatlarda onalik 
va bolalikni himoyalash milliy xizmati turli xarakterliva to‘g‘ri darajada 
taraqqiy etgan. Rivojlanayotgan mamlakatlarda sog‘liqni saqlash 
tashkilotlari onalar va bolalar o‘limini kamaytirishga va xomiladorlar 
uchun xizmatlar tashkil etishga harakat qilmoqda. Rivojlangan 

---

17 
mamlakatlarda onalar va bolalar o‘limi juda past darajada, shuning 
uchun sog‘liqni saqlashning bu sohadagi yangi dasturlari onalar va 
bolalar holatini yaxshilashga mo‘ljallangan. JSST oilani rejalashtirish va 
tug‘ruqlar orasidagi vaqtni nazorat qilish bo‘yicha tavsiyalar beradi, bu 
oila salomatligini saqlash xodimlarni ishlash uchun tayyorlashga yordam 
beradi. 
Hozirgi vaqtda bolalarni immunizatsiyasining kengaytirilgan 
dasturlari, butun dunyo bolalarini qizamiq, ko‘kyo‘tal, qoqshol, qizilcha, 
poliomielit va sil kasalliklariga qarshi immunizatsiyani taminlash yo‘li 
bilan, shu kasalliklardan o‘lim va kasallanishni kamaytirishni o‘z oldiga 
maqsad qilib qo‘ygan. Rivojlanayotgan mamlakatlarda har yili 
tug‘iladigan 80 mln. chaqaloqlardan faqat 10%i to‘liq immunizatsiya 
qilinadi. 
Tibbiyot xodimlarini tayyorlash.
JSST unga a’zo mamlakatlar 
bilan tibbiyot xodimlarini tayyorlash buyicha dasturlarini tahlil qilishda 
hamkorlik qiladi. JSST dasturlari, nafaqat vrachlarni, balki barcha 
tibbiyot xodimlarining ish faoliyatida samaradorlikni oshirishga 
qaratilgan.
Sog‘liqni saqlashda kadrlarni rivojlantirish bo‘yicha 
asosiy choralardan biri - bu stipendiya buyicha dasturlar. U bir 
mamlakatning tibbiyot xodimi kelajakdagi tayyorgarligini boshqa 
mamlakatda o‘tish imkoniyatini yaratish orqali, sog‘liqni saqlash milliy 
xizmatini mustahkamlashga mo‘ljallangan. Faqat Evropa regional 
byurosi har yili stipendiyaga 2500dan ortiq arizani ko‘rib chiqadi. 
Ularning ko‘pchiligi region sog‘liqni saqlash organlari tavsiya qilgan 
kandidatlardan keladi, yanada boshqa regionlardan kelgan arizalar 
ko‘pchilikni tashkil qiladi. Regional byuro ularning dunyoning 
universitet va boshqa o‘quv muassasalarida o‘qishga joylashtirishga 
javobgar. 
JSSTning 
stipendiya 
buyicha 
dasturi, 
ko‘pchilik 
mamlakatlarda shifokorlar, hamshiralar, injenerlar, tashkilotchilar va 
sog‘liqni saqlashning boshqa xodimlarini tayyorlashga yordam berdi. 
Qaror qabul qilishda til buyicha qiyinchiliklarni e’tiborga olish kerak. 
Masalan, epidemiologiya va tibbiy - sanitar statistika bo‘yicha 
mutaxassislarni tayyorlash, hozirgi kunda ingliz, fransuz va rus tilida, 
Londonda, 
Bryussel 
va 
Bratislavda 
olib 
boriladi. 
Hamma 
mamlakatlarning sog‘liqni saqlashi har tomonlama tayyorlangan, shu 
jumladan, yuqori malakali hamshiralarga muhtoj. Hozirgi kunda bu 
hamma mamlakatlarda tan olingan bo‘lib, Jamoada hamshiralik ishi 
bo‘yicha tayyorlanish uchun universitet va boshqa darajadagi dasturlar 
tashkillashtirilgan. Bu dasturlar milliy sog‘liqni saqlash xizmatida 

---

18 
hamshiralar unvonini oshirishga yo‘naltirilgan, yana hamshiralarni 
tayyorlash va hamshira xizmatini taminlashga bog‘liq muammolarni hal 
qilishga qaratilgan.