B. M. Mamatkulov, X. E. Rustamova jamoada hamshiralik

jadval 4.10. 
Shaharda ichak infektsiyasi kasalligi oylar bo`yicha o`zgarishi 
Kasa
ll
ik
lar 
son
i 
oylar 
I 
II 
III 
IV 
V 
VI 
VII 
VIII 
IX 
X 
XI 
XII 
Oyl
ar
 
b
o`
yicha
 
129 
193 
133 
387 
300 
288 
530 
470 
280 
231 
137 
260 
Kvart
all
ar
 
b
o`
yicha
 
455 
975 
1280 
628 
Dinamik qatorlar oralig`ini kattalashtirilgandan so`ng II va III 
kvartallarda kasalliklar sonini ko`payganligini aniqlaymiz. Guruhlararo 
o`rtacha arifmetik qiymatlarni topish orqali dinamik qatorlarni 
«tekislash» usuli. Buning uchun yonma-yon davrlarning kattaliklarni 
bir-biriga qo`shib, interval oralig’i kattalashtiriladi va har bitta 
kattalashtirilgan davr uchun o`rtacha arifmetik qiymat aniqlanadi 
(javdal 4.11).
jadval 4.11 
N nomidagi
 tumanda chaqoloqlar o’limi ko’rsatkichning dinamikasi 
Yil 
2008 
2009 
2010 
2011 
2012 
2013 
2014 
2015 
o’lim ko’rsatkichi
 
%
0 
11, 0 
9, 8 
8, 0 
9, 2 
8, 2 
8, 6 
8, 5 
7, 9 
Guruhlararo o`rtacha 
arifmetik qiymat 
10, 4 
8, 6 
8, 4 
8, 2 
Guruhlararo o`rtacha arifmetik qiymatlarni aniqlash, tashxislar 
tafovutini (%) dinamikada kamayib borayotganligini ko`rsatib turibdi. 
Dinamik qatorlarni «tekislash»ning asosiy usullaridan biri 

---

77 
o`zgaruvchan o`rtacha arifmetik qiymatlarni hisoblashdir. Buning uchun 
har bir kattalik, o`zining va unga qo`shni bo`lgan ikki kattalikning 
yig`indisidan keltirilib chiqarilgan o`rtacha arifmetik qiymat bilan
almashtiriladi (jadval 4.12).