B. M. Mamatkulov, X. E. Rustamova jamoada hamshiralik

Onalik va bolalikni muhofazasi bo‘yicha: 
*tashqi jinsiy a’zolarni ko‘zdan kechirish; 
*qindan surtma olish; 
*chanoqning tashqi o‘lchamlarini o‘lchash. 
*kontratseptivlardan foydalanish bo‘yicha maslahatlar berish; 
*ayol organizmida homiladorlik tufayli roʼy beradigan fiziologik 
o‘zgarishlar haqida va xavfli belgilar xaqida 3 oyda 1 marta ma’lumot 
berish; 
*homiladorlik belgilarini va muddatini aniqlash; 
*homiladorlik davri gigienasi va uning xususiyatlari; 
*o‘smirlardagi homiladorlik asoratlari bo‘yicha tushuntirish ishlarini 
olib borish; 
*tuqqan ayolni shaxsiy gigienaga o‘rgatish; 
*chaqaloqlarni erkin yo‘rgaklash; 
*chaqaloqlarni emizishga yordam berish; 
*ekstragenital kasalliklari bor homiladorlarni patronaj qilish; 
*klimakterik davr haqida tushuncha berish; 
*shifokor tavsiyasiga ko‘ra muolajalarni bajarish. 
Qariyalar salomatligini muhofazasi bo‘yicha: 

---

146 
*hayotiy ko‘rsatkichlarni o‘lchash (pulsni sanash, arterial bosimni 
o‘lchash, nafas maromini sanash); 
*qariyalarga harakatlanish xavfsizligini o‘rgatish; 
*shifokor tavsiyasiga ko‘ra muolajalarni bajarish; 
*turli faollik holatidagi qariyalarda gigienik talablarga rioya qilishni 
o‘rgatish; 
*yotoq yaralarning oldini olishni va parvarish qilish bo‘yicha maslahat 
berish; 
*keksa bemorlarga buyurilgan dori darmonlarni belgilangan vaqtida 
qabul qilishga o‘rgatish; 
*sezgi a’zolarini faoliyatini kuzatish; 
*depressiv holatdagi bemor kuzatuvi bo‘yicha qarindoshlarga maslahat 
berish; 
*qarilik oldi va qarilik demensiyasi bor bemorlarni kuzatish bo‘yicha 
qarindoshlarga maslahat berishni; 
*terminal davrdagi qariyalarni parvarishlashni va ularning yaqinlariga 
psixologik yordam berish. 
Mahalla faollari, bog‘cha, maktab va o‘rta maxsus kollejlari bilan