B geni ingibitor ta'sirga EGA

1

8. 
   Fotosintez jarayoniga oid 3 ta xato fikrni aniqlang?
   

1. 
   Fotosintez - bu quyosh energiyasidan foydalangan holda organik moddalarni anorganik moddalardan sintez qilish jarayoni.
   
2. 
   fotosintez ikki bosqichga – yorug'lik va qorong'ulik reaksiyalariga ega;
   
3. 
   Yorug'lik bosqichida karbonat angidrid kamayadi va ATF sintezlanadi;
   
4. 
   Yorug'lik bosqichida suvning fotolizi paytida erkin kislorod hosil bo'ladi;
   
5. 
   Qorong'ulik bosqichda NADF · 2H va glyukoza sintezlanadi.
   
6. 
   Qorong'ulik bosqichi xloroplastlarning tilakoidlarida davom etadi.
   
7. 
   fotosintez jarayoni tirik tizimlarni organik moddalar va kislorod bilan ta'minlaydi.
   

A) 1, 2, 4 B) 2, 3, 5 C) 3, 5, 6 D) 4, 5, 6

9. 
   Quyida keltirilgan qaysi evolyutsion o’zgarishlar suyakli baliqlar kelib chiqishidan avval sodir bo’lgan?
   

1. 
   dastlabki quruqlik o’simliklarining
   

kelib chiqish; tog’aytli baliqlarda jag’larning paydo bo’lishi

2. 
   zambrug’laming paydo bo’lishi; psilofitlaming kelib chiqishi
   
3. 
   umurtqalilarda o’pkalarning paydo bo’lishi; psilofitlaming kelib chiqishi
   
4. 
   tog’aytii baliqlardajag’larning paydo bo’lishi; urug’li o’simliklarning kelib chiqishi
   

9. 
   Genom mutatsiyasi bilan bog'liq to'g'ri javobni aniqlang.
   

1. 
   DNK nukleotidlar ketma-ketligining o'zgarishi;
   
2. 
   bitta diploid to'plamda bitta xromosoma yo'qolishi;
   
3. 
   xromosoma sonining ko'payishi;
   
4. 
   sintezlangan oqsillar tarkibidagi o'zgarishi;
   
5. 
   xromosomaning ayrim qismlari ikki baravar ko'payishi;
   
6. 
   kariotipdagi xromosomalar sonining o'zgarishi;
   

A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 5 C) 1, 5, 6 D) 2, 3, 6

9. 
   Nuqtalar o’rniga mos javobni tanlang.
   

1. 
   Ayrim halqali chuvalchanglarning
   

urug’langan tuxum hujayrasi parazitlik qilib hayot kechirsa…………….

2. 
   Kolovrotkalarda sitoplazmasi kam tuxum hujayradan ………….
   
   1. 
      1 – singam tipda, ♂ organizm rivojlanadi; 2 – progam tipda, ♂ organizm rivojlanadi
      

2. 
   1 – epigam tipda, ♂ organizm rivojlanadi; 2 – progam tipda, ♂ organizm rivojlanadi.
   
3. 
   1 – epigam tipda, ♀ organizm rivojlanadi; 2 – progam tipda, ♀ organizm rivojlanadi.
   
4. 
   1 – progam tipda, ♂ organizm rivojlanadi; 2 – singam tipda, ♀ organizm rivojlanadi.
   

9. 
   Quyida berilgan jadval “ Evolutsiyani
   

isbotlashda fan dalili” berilgan bo’lib, bo’sh katakchaga fan nomi to’g’ri berilgan javobni tanlang.

T/r	Fan	Misol
1	?	odam – quyonda gemoglobinning ß zanjirida 14 ta farq
2	?	o’simliklar ildiz poyasidagi qobiqlar o’z ahamiyatini yuqotgan barg hisoblanadi

1. 
   1 – molekulyar biologiya; 2 – solishtirma anatomiya
   
2. 
   1 – paleontologiya; 2 – molekulyar biologiya
   
3. 
   1 – molekulyar biologiya; 2 – embriologiya
   
4. 
   1 – sitologiya; 2 – solishtirma anatomiya
   

9. 
   To’g’ri fikr berilgan javobni tanlang.
   

1. 
   Devon davrda – ochiq urug’li o’simliklar paydo bo’lgan
   
2. 
   Bo’r davrda – sporali va ochiq urug’li o’simliklar gurkirab rivojlangan
   
3. 
   Ordovik davrda – yashil, qo’ng’ir, qizil suv o’tlarning xilma-xilligi ortgan
   
4. 
   Bo’r davrda – ochiq urug’li o’simliklar gurkirab rivojlangan
   

9. 
   Quyida berilgan jadvalda aminokislotalar va genetik kod berilgan bo’lib, DNKqo‘sh zanjirdagi har bir nukleotid yig‘indismi aniqlang.
   

Oqsil molekulasi		Fen	Val	Asn	Glu	Gis	Ley
i - RNK		UUU	GUU	AAU	GAA	CAC	UUA
DNK	1	?	?	?	?	?	?
	2	?	?	?	?	?	?

A) A – 8, C – 2, G – 2, T – 6
B) A – 16, T – 16, G – 2, C – 2
C) A – 4, G – 14, T – 4, C – 14
D) A – 14, C – 4, T – 14, G – 4

9. 
   Qaysi era va davrda qalin yungli karkidonlar, mastodontlar va dengiz sigirlari odamlar tomonidan qirib yuborilgan?
   

A) kaynozoy, uchlamchi B) mezozoy, yura
C) mezozoy, trias D) kaynozoy, to’rtlamchi

2

9. 
   Noto‘g‘ri fikrlar berilgan javobni aniqlang.
   

1. 
   regress - parazit hayot kechirishga o‘tish tufayli organizmlar tuzilishining soddalashuvi;
   
2. 
   makroevolyutsiya - kenja tur va turlarning paydo bo’lishi;
   
3. 
   aromorfoz - sinf, tip darajasida yuzaga keladigan tuzilishning yuksalishi bilan bog‘liq evolyutsion o‘zgarishlar;
   
4. 
   alohidalanish - bir turga mansub individlarning erkin chatishuvini cheklovchi to‘siq;
   
5. 
   divergensiya - turli sistematik guruhlarga mansub organizmlarning uzoq vaqt mobaynida bir xil sharoitga yashashi tufayli belgilarining o‘xshashligi
   

A) 2, 4 B) 3, 5 С) 3, 4 D) 2, 5

9. 
   Avstraliya, Gondvanadan ajragan davrda yuz bergan aromorfozni belilang.
   

1. 
   Dastlabki sutemizuvchilar kelib chiqqan
   
2. 
   Arxeoptrikslar paydo bo’lgan
   
3. 
   Xaltali va yo’ldoshli kenja sinf vakillari paydo bo’lgan
   
4. 
   amfibiyalardan sudralib yuruvchilar kelib chiqqan
   

9. 
   Oqsil biosintezida sodir bo‘ladigan jarayonlar ketma-ketligini aniqlang.
   

1. 
   aminokislotalarning peptid bog‘lar orqali bog‘lanishi;
   
2. 
   i-RNK va t-RNKning o‘zaro ta’sirlashuvi ;
   
3. 
   i-RNK sintezi;
   
4. 
   i-RNKning ribosomaga bog‘lanishi;
   
5. 
   i-RNKning sitoplazmaga chiqishi;
   
6. 
   polipeptid zanjirining ribosomadan ajralishi A) 3, 5, 2, 4, 6, 1
   

B) 4, 5, 3, 2, 1, 6
C) 3, 5, 4, 2, 1, 6
D) 5, 3, 4, 2, 6, 1

9. 
   Maymunjonga xos ma’lumotlarni belgilang.
   

1. 
   magnoliyatoifa bo‘limiga mansub;
   
2. 
   tikani bargning o‘zgarishidan hosil bo‘lgan;
   
3. 
   tikani po‘stlog‘ining o‘zgarishidan hosil bo‘lgan;
   
4. 
   tainaki bilan bitta oilaga mansub;
   
5. 
   gullari shoxlar uchidagi gajak to‘pgulda joylashgan;
   
6. 
   tuguncha ichida urug‘kurtak rivojlanadi
   

A) 1, 3, 6 B) 2, 4, 5 C) 3, 4, 6 D) 1, 2, 5

9. 
   Fenotipik o‘zgaruvchanlikni aniqlang.
   

1. 
   K vitamin yetishmaganda odamda qon ivimasligi holati;
   
2. 
   xo‘roz bo‘ynida patning bo‘lmasligi;
   
3. 
   odamda rang ajrata olmaslik holati;
   
4. 
   assidiya lichinkasida nerv nayining nerv tuguniga aylanishi
   

A) 1, 3 B) 1, 4 С) 1, 2 D) 2, 4

9. 
   Energiya almashinuvi jarayonida 3550 kJ issiqlik energiya ajralib chiqdi. Jarayonning dastlabki bosqichida 50 kJ issiqlik energiyasi hosil bo’lgan bo’lsa, energiya almashinuvi jarayonida to’liq va to’liqsiz parchalangan 5 molekula glukozadan hosil bo’lgan ATF tarkibidagi energiyani (kJ) aniqlang.
   

A) 4720 B) 7840 C) 4000 D) 1840

9. 
   Ma’lum bir kasallikda b geni (X – xromosomaga birikkan) retsessiv hollatda letal xususiyatga ega bo’lib, embrionning o’limiga sabab bo’ladi. Erkak, geterozigota genotipga ega ayolga uylandi. Ushbu oilada ushbu genni
   

tashuvchilar tug’ilish ehtimolligini (foizda) aniqlang.
A) 25% B) ≈ 33% C) 0 % D) ≈ 67%

9. 
   Oq ayiq, oq sichqon, oq tovushqon qaysi biogeografik viloyatlarda tarqalgan.
   

1. 
   Habashiston va Hidomalay
   
2. 
   Avstraliya va Neotropik
   
3. 
   Neoarktik va Neotropik
   
4. 
   Paleoarktik va Neoarktik
   

9. 
   Nuqtalar o‘rniga mos javobni tanlang. 6600 malekular og`irlikdagi oqsil………
   

1. 
   plastik almashinuv mahsuloti hisoblanadi; 48 aminokislotaning peptid bog' orqali birikishidan hosil bo'lgan
   
2. 
   katabolizm mahsuloti; 54 ta peptid bog'dan tashkil topgan
   
3. 
   plastik almashinuv mahsuloti; aminokislotalarning birikishi natijasida 54 ta suv ajralib chiqishidan hosil bo'lgan
   
4. 
   transkripsiya mahsuloti; 165 nukleotid qatnashadi, 54 ta aminokislotadan iborat.
   

9. 
   Quyida berilgan rasmda umurtqalilarning evolutsion o’zgarishlarning tipiga xos ma’lumotni aniqlang.
   

1. 
   har xil yashash sharoitlariga moslashish natijasida ajdod tur belgilarining tarqalishi
   
2. 
   har xil turlarning tashqi muhit ta’siriga moslanishlari natijasi hisoblanadi
   
3. 
   bir-biriga yaqin turlarda belgilarning o’xshashligi
   
4. 
   gomologik organlar hosil bo’lishi natijasida yuzaga keladi
   

9. 
   Jadvalning qaysi qatorlarida (№) Oqsillarning tuzilish darajalariga xos xususiyatlari va misollar muvofiq tarzda to'g'ri berilgan?
   

№