‘£b e k is t 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi kamilova firuza kuchkarovna kamilov zafarjon kamolovich xalqaro turizm bozori

K a m c h ilik la r i:
1. M ijozlarni to ‘liq xabardor qilishga ega emas, chunki xodim lar 
sanoqli m ijozlar bilan ish yuritadilar.
2. Bitta potensial iste’m olchiga hisob-kitob qilingan yuqori daraja- 
li zaxiralar.
3. G eografik jihatdan katta bozorni egallay olmaydi.
4 .
Sotish bilan shug‘ullanadigan firma xodimlari sonini oshirishni 
talab qiladi.
Sotishni q o ‘llab-quw atlashning afzalliklari:
1. 
Savdoning qisqa m uddatda o ‘sishini ta ’minlaydi, reklam a va 
shaxsiy savdoni to ‘ldiradi.

---

2. Sotib olishga bo‘lgan harakatni jadallashtiradi.
3. B iror-bir imtiyozni taklif qilgan holda iste’m olchilarni jalb qila-
di.
4. Sotib olishni amalga oshirish uchun aniq taklifni kiritadi.
Kamchiliklari:
1. Chegirm ani doimiy ravishda ishlata olmaslik, chunki firma che- 
girm ani uzoq vaqt saqlaydigan b o ‘lsa, iste’m olchilar mahsulotni sifat- 
siz, deb o ‘ylashlari mumkin.
2. Q o ‘shimcha unsur bo‘lib ishlatilishi mumkin.
3. Firm a uchun katta xarajatlar.
Targ‘ibotning afzalliklari:
1. K o‘pgina hollarda iste’molchilarga aniq m a’lum ot beradi.
2. I s te ’m o lc h ila r to m o n id a n firm ad a b ev o sita c h iq a y o tg a n
m a’lum otga nisbatan obyektivroq qabul qilinadi.
3. Keng doiradagi iste’m olchilarni o ‘z ichiga oladi.
4. Firm a va mahsulot haqida ijobiy taassurotga ega b o ‘lish im koni­
yatini yaratadi.
Kamchiliklari:
1. Alohida targ‘ib qilish tadbirlarining qimmatliligi.
2. E ’lonlarning bir marotabaligi va doim iy emasligi.
3. M atbuot iste’molchilar e ’tiborini firma va mahsulotning ikkinchi 
darajali mavjud boMmagan tavsiflariga qaratishi mum kin.
4. F irm a n in g o ‘zi va ta k lif q ilin ay o tg a n x iz m atlarg a ijobiy 
m unosabatlar shakllanishiga kafolatning yo‘qligi.
Shunday qilib, komm unikatsiyaning h ar bir unsuri mavjud b o ‘lgan 
kam chiliklarni hisobga olgan holda ishlatilishi shart. Bunda u yoki bu 
unsurlam ing samaradorlik shartlarini aniqlash zarur b o ‘ladi. U nsur- 
lam ing umumiy samaradorlik shartlari judayam sodda ko‘rinishga ega: 
aniq b ir unsur uchun xarajatlar iloji boricha kam boMishi shart. K ichik 
firm alar uchu n budjetining cheklanganligi q im m at tu ruvchi rek - 
lam alardan foydalanish im koniyatidan m ahrum etadi. Sam aradorlik- 
ning boshqa shartlari — m ahsulot xususiyati, bozorda raqobatbardosh- 
lik darajasi, turfirm a xizmatlariga m urojaat qilishga iste’m olchilarning 
tayyorgarligi, shuningdek, bozorda aniq bir paytda shakllangan an iq
shartlar kabi omillar ta ’sir ko‘rsatishi mum kin.

---