B. A. Nazarbayeva

Haroratdan rangini o‘zgartiradigan eritmalar asosidagi datchiklar. 

Bunday 

datchiklar  biotibbiyot  tizimlarida  qo‘llaniladi.  Xromatik  eritma  sifatida  ko‘pincha 

CoCl

2

6H

2

O  (kobalt  xlorid  eritmasi)  qo‘llaniladi.  Bunday  datchiklarning  harakat 

tamoyili  ba’zi  bir  xromatik  eritmalar  uchun  xarakterli  bo‘lgan  spektrning 

ko‘rinadigan 

diapazonidagi 

nurlanishlarning 

(400...800 

nm) 

yutilish 

koeffitsiyentlarining haroratga  bog‘lanishiga  asoslanadi  (5.17A-rasm).  Ravshanki, 

bunday  datchiklarning  tarkibiga  nurlatish  manbai,  detektor  va  o‘lchash  obyekti 

bilan  issiqlik  bog‘lanishiga  ega  bo‘lgan  kobalt  xlorid  eritmasi  kiradi.  5.17B  va 

5.17D- rasmlarda xromatik harorat datchiklarining ikkita varianti ko‘rsatilgan. 

---

285 

 

                       

 

 

5.16- rasm. Yupqa plenkali optik harorat datchigining sxemasi 

 

 

 

 

 

5.17- rasm. Haroratdan rangini o‘zgartiradigan eritmalar asosidagi datchiklar: A – 

kobalt xlorid eritmasining absorbsion spektri; B – qaytaradigan yuzali datchik; D – 

o‘tuvchan tipdagi datchik