Б. А. Хасанов, А. А. Хашимов, З. А. Пардаева бухгалтерия ҳисоби

4- §. Асосий воситаларнинг ҳаракати тўғрисида ҳисобот 
(3- сон шакл)
125. Асосий воситаларнинг ҳаракати тўғрисида ҳисоботда кор-
хона асосий воситаларининг мавжудлиги ва ҳаракати кўрсатилди. 
126. 3- устунда ва 6- устунда тегишлича йил бошида ва охирида 
корхона балансида қайд этилган корхона асосий воситаларининг, 
шу жумладан жорий ижарага топширилган, консервацияда бўлган 
ва ҳоказо асосий воситаларнинг айрим турларининг дастлабки (ти-
клаш) қиймати акс эттирилади. 
127. 4- устунда барча манбалар бўйича ҳисобот йили давомида 
келиб тушган асосий воситаларнинг қиймати, шу жумладан: ил-
гари ҳисобга олинмаган асосий воситалар, айланма маблағлардан 
асосий воситаларга ўтиш, шунингдек ҳисобот йилида ишга туши-
рилган янги асосий воситалар молиялашнинг барча манбалари 
бўйича акс эттирилади. 

---

109
128. 5- устунда ҳисобот йилида тугатиш, сотиш, текинга бе-
риш, улуш сифатида устав сармоясига бериш, узоқ муддатли ижа-
ра (лизинг) шартномаси бўйича бериш, камомад ёки талафотлар-
ни аниқлаш натижасида ва бошқа сабаблар бўйича чиқиб кетган 
асосий воситаларнинг дастлабки қиймати акс эттирилади. (ЎзР 
АВ 12. 11. 2003 й. 1209 – 1- сон билан рўйхатга олинган ЎзР МВ 
Буйруғи тахриридаги банд)
129. 7- устунда ва 10- устунда тегишлича йил боши ва охири-
даги ҳолат бўйича асосий воситаларнинг жамғарилган эскириш 
суммаси акс эттирилади. 
130. 8- устунда барча манбалар бўйича ҳисобот йилида ҳисоблаб 
ёзилган асосий воситалар бўйича эскириш суммасидаги ўсиш акс 
эттирилади, шу жумладан илгари тўлиқ ҳисоблаб ёзилмаган эски-
риш суммасини қўшган ҳолда ва ҳоказо. (ЎзР АВ 20. 12. 2004 й. 
1209 – 2- сон билан рўйхатга олинган ЎзР МВ Буйруғи тахририда-
ги банд), (Олдинги тахририга қаранг)
131. 9- устунда тугатиш, сотиш, текинга бериш, улуш сифатида 
устав сармоясига бериш, узоқ муддатли ижара (лизинг) шартнома-
си бўйича бериш, камомад ёки талафотларни аниқлаш ва асосий 
воситаларнинг бошқача чиқиб кетиши жараёнида чиқиб кетишга 
доир жамғарилган эскириш акс эттирилади. (ЎзР АВ 12. 11. 2003 
й. 1209 – 1- сон билан рўйхатга олинган ЎзР МВ Буйруғи тахри-
ридаги банд)
132. 11- устунда асосий воситаларнинг йил бошидаги, 3- устун 
ва 7- устун маълумотлари ўртасидаги айирманинг натижаси сифа-
тида олинган қолдиқ қиймати акс эттирилади. 
133. 12- устунда асосий воситаларнинг йил охиридаги, 6- устун 
ва 10- устун маълумотлари ўртасидаги айирманинг натижаси си-
фатида олинган қолдиқ қиймати акс эттирилади. 
134. 010 – 160- сатрлар бўйича асосий воситалар турлари 
бўйича тегишли устунларда, асосий воситаларни ҳисобга олиш 
ҳисобварақлари (0100), 0310- “Узоқ муддатли ижара шартномаси 
бўйича олинган асосий воситалар” ҳисобварағи ва асосий воси-
талар эскиришини ҳисобга олиш ҳисобварағи (0200) маълумотла-
рига мувофиқ асосий воситаларнинг дастлабки (тиклаш) қиймати, 
келиб тушиши, чиқиб кетиши, эскириши ва қолдиқ қиймати акс 
эттирилади. 
135. “Жами асосий воситалар” моддаси бўйича (170- сатр) 010- 

---

110
сатрдан 160- сатрга қадар бўлган сатрлар бўйича якуний сумма акс 
эттирилади ва тегишли устунларда барча асосий воситаларнинг, шу 
жумладан ишлаб чиқариш (171- сатр) ва ноишлаб чиқариш (172- 
сатр) асосий воситаларининг ҳолати ва ҳаракати кўрсатилади. 
Ишлаб чиқариш асосий воситаларига саноат маҳсулоти иш-
лаб чиқариш, қурилиш, қишлоқ хўжалиги, савдо ва умумий 
овқатланиш, қишлоқ хўжалик маҳсулотини тайёрлаш билан ҳамда 
моддий ишлаб чиқариш соҳасига тааллуқли бўлган фаолиятнинг 
бошқа турлари билан боғлиқ воситалар киритилади. 
Ноишлаб чиқариш мақсадидаги асосий воситаларга уй-жой ва 
коммунал хўжалик, соғлиқни сақлаш, жисмоний тарбия, ижтимо-
ий таъминот, халқ таълими, маданият воситалари ва ҳоказолар ки-
ритилади. 
136. “Йил давомида асосий воситаларни харид қилишлар, 
жами” моддаси бўйича (180- сатр) маълумот учун йил давомида 
харид қилинган барча асосий воситаларнинг қиймати кўрсатилади, 
181, 182, 183- сатрлар бўйича эса молиялаш манбалари бўйича, 
яъни тегишлича ўз маблағлари, банк кредитлари ва бошқа қарз 
маблағлари ҳисобига харид қилинган асосий воситаларнинг 
қиймати кўрсатилади. 
137. “Тугалланмаган қурилиш” моддаси бўйича (190- сатр) маъ-
лумот учун тегишли устунларда пудрат ҳамда хўжалик усуллари 
билан бажариладиган тугалланмаган қурилишнинг мавжудлиги ва 
ҳаракати кўрсатилади.