B. A. Davlatov

)1,2 marta kamayadi     B)1,2 marta ortadi 
C)1,728 marta kamayadi     D)o‘zgarmaydi 
 
126. Relyativistik massa va relyativistik impuls. Massa va 
energiya orasidagi bog‘lanish 
 
1. Jism qanday tezlik bilan harakatlanganda, uning massasi ikki 
marta ortishini toping? 
A)0,72c     B)0,9c     C)0,8c     D)0,87c 
 
2. Tezligi 0,85c bo‘lgan elektronning massasi uning tinchlikdagi 
massasidan necha marta katta bo‘ladi? 
A)5     B)2,5     C)4     D)2 
 
3. Elektron qanday tezlikda harakatlanganda, massasi tinchlikdagi 
massasidan 2 marta katta bo‘ladi? c – yorug‘lik tezligi 
A)c     B)2c     C)
c
3      D)
c
2
3
 
 
4. Tinch holatdagi massasi m bo‘lgan zarraning 0,6c tezlik bilan 
harakatlanayotganidagi massasini toping? 
A)1,83m     B)1,67m     C)1,56m     D)1,25m 
 
5.  Zarra 0,6c tezlikda harakatlanganda,  massasi tinchlikdagi 
massasidan necha marta katta bo‘ladi? c – yorug‘lik tezligi 
A)2     B)1,5     C)1,8     D)1,25 
 
6. Harakat tezligi 1,8·10
8
  m/s  bo‘lgan  zarraning  massasi 
tinchlikdagi massasiga nisbatan necha foizga katta bo‘ladi? 
A)18     B)25     C)36     D)54 
 
7. Elementar zarraning massasi qanday tezlikda tinchlikdagisiga 
nisbatan 40 % ga oshadi? с – yorug‘lik tezligi 
A)0,7c     B)0,8c     C)0,6c     D)4c 
 
8. Elementar zarra qo‘zg‘almas kuzatuvchiga nisbatan 0,6с tezlik 
bilan harakat qilmoqda. Bunda zarraning massasi qanday o‘zgaradi? 
c – yorug‘lik tezligi 
A)1,25 marta kamayadi     B)2,5 marta ortadi 
C)2,5 marta kamayadi     D)1,25 marta ortadi 
 
9. Jismning tezligi yorug‘lik tezligiga yaqin bo‘lsa, uning zichligi 
tinchlikdagi zichlikka nisbatan qanday o‘zgaradi? 
A)zichlik o‘zgarmaydi     B)zichlik ortadi     C)zichlik kamayadi 
D)hajmning yarmida zichlik ortadi, qolgan yarmida kamayadi 
 
10. Jism 0,89c tezlik bilan harakatlansa, uning zichligi tahminan 
qanday o‘zgaradi? c – yorug‘lik tezligi 
A)5 marta kamayadi     B)5 marta ortadi 
C)10 marta ortadi     D)o‘zgarmaydi 
 
11. 2 kg massali jismning to‘la energiyasi necha J ga teng? 
A)3·10
9
     B)9·10
16
     C)18·10
16
     D)0 
 
12. Protonning kinetik energiyasi m
o
c
2
  bo‘lsa,  uning  to‘la 
energiyasini toping. m
o
 – protonning tinchlikdagi massasi 
A)0,25m
o
c
2
     B)0,5m
o
c
2
     C)m
o
c
2
     D)2m
o
c
2
 
 
13.  Harakatlanayotgan  zarraning  massasi  uning  tinchlikdagi 
massasidan 16 marta katta. Zarraning kinetik energiyasini toping? 
A)15m
o
c
2
     B)20m
o
c
2
     C)10m
o
c
2
     D)14m
o
c
2
 
 
14. Zarra qanday tezlikda harakatlanganda, uning kinetik energiyasi 
tinchlikdagi energiyasiga teng bo‘ladi? с – yorug‘lik tezligi 
A)0,5c     B)0,66c     C)0,866c     D)0 
 
15. Elementar zarraning kinetik energiyasi uning tinchlikdagi 
energiyasiga teng bo‘lsa, zarraning tezligini toping. с – yorug‘lik 
tezligi 
A)
c
2      B)2c     C)c     D)
c
2
3
 
 
16. Qanday tezlikdagi elementar zarraning kinetik energiyasi uning 
tinchlikdagi energiyasidan 2 marta katta bo‘ladi? с – yorug‘lik 
tezligi 
A)
c
2
3
     B)c/2     C)
c
3
2
2
     D)
c
3
2
 
 
17. Harakat tezligi 0,6c bo‘lgan zarraning kinetik energiyasi uning 
tinchlikdagi energiyasidan necha marta kichik bo‘ladi? 
A)2     B)4     C)3,6     D)3 
 
18. Qanday tezlikda zarraning kinetik energiyasi uning tinchlikdagi 
energiyasiga teng bo‘ladi (m/s)? 
A)2,6·10
8
     B)1,3·10
7
     C)1,3·10
8
     D)3·10
7
 
 
19. Jismga 9·10
13
 J energiya berilganda, uning massasi qancha 
ortishini toping (g)? 
A)o‘zgarmaydi     B)1     C)0,1     D)10 
 
20. 90 t massali yuk 10 m balandlikka ko‘tarilganda, uning massasi 
qanchaga o‘zgaradi? g=10 m/s
2
 
A)o‘zgarmaydi     B)10
–10
 kg ga kamayadi 
C)10
–10
 kg ga ortadi     D)5·10
–10
 kg ga kamayadi 
 

---

@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz                                                                                                                                                                            Bahodir Davlatov