Б. А. Абдукаримов, А. Б. Бектемиров, М.Қ. Пардаев, Ш. С. Салимов, Э. Ш. Шавқиев, Ф. Б. Абдукаримов корхона иқтисодиёти



Download 2,97 Mb.
bet128/145
Sana23.02.2022
Hajmi2,97 Mb.
#125589
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   145
Bog'liq
Корхона иктисодиёти (дарслик)11111

Ишлаб чиқарувчи кучлар (производительные силы, productive forces) – Ишчи кучи ва ишлаб чиқариш воситаларининг йиғиндиси. Улар ишлаб чиқаришни ҳаракатга келтиради. Асосий ишлаб чиқариш кучларига моддий неъматлар яратувчи меҳнаткашлар ва меҳнат воситалари киради.
Ишсизлик (безработица, unemployment) – Иқтисодий жиҳатдан актив аҳолининг бир қисми ўз иш кучини қўллай олмай “ортиқча” бўлиб, меҳнатнинг заҳира армияси бўлиб қолиш ҳодисаси. Турлари: фрикцион, таркибий, мавсумий, даврий ва ҳудудий.
Ишсизлик даражаси (уровень безработицы, unemployment rate) – Ишсизлар сонининг ишчи кучи умумий сонига нисбатининг фоиздаги ифодаси.
Ишсизлик нафақаси (пособия по безработице, unemployment benifits) – Маълум вақт давомида ишсиз бўлиб қолганларга ижтимоий ҳимоялаш мақсадида давлат томонидан маълум муддатда тўланадиган нафақа.
Ишсизликнинг табиий даражаси (естественная норма безработица, natural rate of unemloyment) – Реал ва потенциал ялпи ички маҳсулотнинг оралиқларига хос бўлган ишсизлик даражаси. У шунингдек, иқтисодий ривожланишнинг ҳақиқий ва структуравий ишсизлик кўрсаткичлари йиғиндиси сифатида ҳисобланиши мумкин.
Ишчи кучи (рабочая сила, labour) – Инсоннинг меҳнат қилишга бўлган ақлий ва жисмоний қобилиятининг йиғиндиси.
Ишчи кучи бандлиги (занятость рабочий силы, employment the worker of force) – Иш билан таъминланганларнинг умумий ишчи кучи сонидаги улуши.
Ишчи кучини такрор ҳосил қилиш (восстановить рабочей силы, to restore a labour) – Инсоннинг жисмоний кучлари ва ақлий қобилиятларини узлуксиз қайта тиклаш ва таъминлаб туриш, умумий билим ва касбий даражаси ўсишини таъминлаш, ёш ишчилар авлодини етиштиришдан иборат.
Иш ҳақи (заработная плата, wage) – Фуқароларнинг қилган меҳнатлари, хизматлари учун тўланадиган ҳақ (бир ойда бир марта ёки икки марта); миллий даромаднинг бир қисми бўлиб, ишловчининг меҳнати учун сон ва сифат жихатдан тақсимланади, унинг шахсий истеъмолига келиб тушади; меҳнат учун мукофот. Масалан, иш ҳақи, аванс, мукофот.
Ихтисослаштириш (специализация, specialization) – 1) Фаолиятни бирон-бир машғулотга, касб-ҳунарга йўналтириш; ижтимоий меҳнат тақсимоти шаклларидан бири; 2) бирон-бир чекланган соҳада маълумот олиш; 3) ишлаб чиқаришни ихтисослаштириш, саноатда, қурилишда, қишлоқ хўжалигида, хизмат кўрсатиш соҳасида технологияни ихтисослаштириш - фаолиятини муайян маҳсулот, буюм, деталь ишлаб чиқаришга йўналтириш.
Иқтисодиёт (экономика, economics) – Чекланган иқтисодий ресурслардан унумли фойдаланиб инсонлар учун зарур бўлган ҳаётий воситаларни ишлаб чиқариш ва истеъмолчиларига етказиб беришга қаратилган ва чамбарчас боғлиқликда амал қиладиган фаолият тизими.

Download 2,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   145




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish