Азярбайъан кооперасийа университетинин дярсликляри

 
Ц 
 
Ümumi faydalılıq – 
istehlak olunan bütün nemətlərin 
məcmu faydalılığı. 
Ümumi 
iqtisadi 
müvazinət- 
tələb 
və 
təkilif 
bərabərliyinin bütün makroiqtisadi bazarlarda eyni zamanda 
birgə mövcudluğu. 
Ümumi faydalılıq
- müəyyən vaxt kəsiyində verilmiş 
miqdarda məhsulun istehlakından fərdin aldığı ümumi 
məmnunluq (faydalılıq). 
Ümumi gəlir
– iş müəssisəsinin ilin nəticələrinə görə 
bütün iqtisadi fəaliyyət növlərindən məcmu gəlirinin 
göstəriciləri, satılan əmtəə (xidmətlərin) ümumi satış pulundan 
və müəssisənin qeyri-satış fəaliyyətini nəzərə alan ödəniş 
balansı saldosundan ibarətdir. «Ümumi gəlir» anlayışı konkret 
məhsulun (və ya bir neçə məhsulun) satışından əldə olunan 
gəlirin göstəricisi kimi istifadə olunur. 
Ümumi iqtisadi müvazinət
- milli iqtisadiyyatın bütün 
nemətlər və amillər bazarlarmda eyni zamanda tələbin təklifə 
bərabər olduğu vəziyyəti. 
Ümumi (mühasibat) mənfəəti
- əmtəə (və ya xidmətlər) 
satışından məcmu satış pulu ilə onların istehsalı və satışı ilə 
bağlı xarici məsrəflər arasındakı fərqdən ibarətdir. 
Ümumi satıĢ pulıı
- məhsulun, işlər və xidmətlərin, 
həmçinin maddi sərvətlərin satışından əldə olunmuş ümumi 
məbləğ. 

---

628 
Ümumi xərclər
- hər hansı məhsulun və ya iqtisadi 
nemətin istehsalı və reallaşmasına müəssisənin həm dəyişən, 
həm də sabit xərclər daxil olmaqla bütün xərclərinin məcmusu. 
Üçüncü dərəcəli qiymət diskriminasiyası - 
əmtəənin 
bazarın ayrı-ayrı seqmentlərində müxtəlif qiymətlərə satılması. 
 
 
В 
 
Vahid aqrar siyasət
(VAS) - Avropa Birliyinin (AB) 
aqrar bölməyə kömək üçün apardığı siyasət. Əsas məqsədlər: 
fermerlərin qənaətbəxş həyat səviyyəsinin saxlanılması və 
aqrar bölmənin iqtisadi səmərəliliyinin yüksəldilməsi. 
Valyuta
(hərfı: qiymət, dəyər) - beynəlxalq iqtisadi 
mübadilədə və pul haqq-hesabları ilə bağlı digər beynəlxalq 
münasibətlərdə iştirak edən ölkənin pul vahidi. 
Valyuta bazarı
- xarici ticarət, xidmətlər, kreditlər, 
investisiyalar, beynəlxalq ödənişlərin həyata keçirilməsi üçün 
lazım olan valyuta və xarici valyutalardakı ödəniş sənədlərinin 
(çeklər, veksellər, köçürmələr, akkredetivlər) almıb-satılmasını 
təmin edən mexanizm. 
Valyuta kursu
- mübadilə zamanı iki valyutanm dəyər 
nisbəti; bir ölkənin pul vahidinin digər ölkənin pul vahidi ilə və 
ya bir qrup ölkənin pul vahidləri ilə («valyuta zənbili») ifadə 
olunmuş «qiyməti». 
Valras qanunu
- «n» sayda qarşılıqlı əlaqədar olan 
bazardan ibarət iqtisadiyyatda (n-l)-ci bazarda müvazinət əldə 
olunubsa, onda sonuncu bazarda da müvazinət olacaq; bildirilir 
ki, iqtisadiyyatda tələb olunan əmtəələrin ümumi dəyəri həmişə 
təklif olunan əmtəələrin ümumi dəyərinə bərabərdir. 
Veblen effekti
- istehlak tələbinin artması effekti, əmtəənin 
daha yüksək qiymətə malik (daha aşağı deyil) olması ilə 
əlaqədardır 

---

629