Azotli organik birikmalar

Olinishlari :

1. 
   Aminlar platina, palladiy, nikel katalizatorlari ishtirokida nitril, izonitril va nitrobirikmalarni qaytarib olinadi :
   

R – NO₂ + 3H₂  R – NH₂ + 2H₂O

Nitrobirikma Amin

R – CN + 2H₂ R – CH₂ – NH₂

Nitril Amin

CH₃ – NC + 2H₂  CH₃ – NH₂ – CH₃

Izonitril

2. 
   Gologenalkillarga ammiak ta’sir ettirib olish :
   

R – Cl + NH₃ →R – NH₃⁺Cl^-

Alkil xlorid alkil ammoniy

xlorid

Shu usulda birlamchi aminobirikmalarga yana gologenalkil ta’sir ettirib ikkilamchi va uchlamchi aminlarini olish mumkin :

CH₃ – NH₂ + CH₃J →CH₃ – NH – CH₃ + HJ

Ikkilamchi amin

3. 
   Spirtlar bilan ammiak aralashmasini 300 ^oCda Al₂O₃ ∙ ThO₂ katalizatori ustidan o’tkazib sanoatda birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi aminlar aralashmasi olinadi :
   

ROH + NH₃  R – NH₂ + H₂O

R – NH₂ +ROH R – NH - R + H₂O

4. 
   Kislota amidlariga ishqoriy muhitda gipobromit yoki gipoxlorit ta’sir ettirib qizdirilganda aminlar hosil bo’ladi :
   

Bu reaksiyani 1882 – yilda Goffman amalga oshirgan, shu sababli ushbu reaksiyaga Goffman reaksiyasi deyiladi.

Tirik organizmlarda biokimyoviy jarayonlar natijasida oqsilli moddalardan hosil bo’lgan aminokislotalarning parchalanishidan ham aminlar hosil bo’ladi.