Taleh Xəlilov, Natiq Məlikov. Ali məktəblərdə mühazirə və seminar məşğələlərinin
təşkili və keçirilməsi yolları
99
əli məqamları təxmin edin və müzakirə sualını
formalaşdırın (66).
Belə hazırlıqla seminar lazımi metodik səviyyədə keçə-
cək və bütün qrupa intellektual məmnunluq gətirəcək.
Tələbələrin seminara hazırlanması üsulları.
Hazırlıq zamanı tələbə seminarda çıxış etmək üçün ver-
diyi sualı düzgün qiymətləndirməlidir. Ancaq suala düzgün və
aydın cavab vermək üçün tədris və əlavə ədəbiyyatdan düzgün
istifadə etməyi bacarmaq lazımdır.
Kataloqlar kitabxananın
fondunda olan, broşür və ya
kartoçka şəklində mövcud olan kitabların siyahılarıdır. Kata-
loqların dörd növü var: əlifba sırası, mövzu, sistemli və yeni
kataloqlar.
Əlifba sırası ilə kataloq tələb olunan mənbənin adını və
onun müəllifinin adını bildiyiniz halda istifadə olunur.
Mövzu kataloqunda kitabların adları əlifba sırası ilə de-
yil, hər biri bir mövzuya (konkret mövzuya) həsr olunmuş baş-
lıqlar üzrə düzülür. Bu halda, başlıqların özləri də əlifba sırası
ilə bir-birini izləyir, eyni zamanda başlıqlardakı kitabların
adları da. Sistemli kataloqda kitabların adları başlıqlar və alt
başlıqlar üzrə qruplaşdırılır, lakin başlıqların özləri mövzu
kataloqundan fərqli olaraq əlifba sırası ilə deyil, nizam-intizam
sistemi ilə düzülür.
Yeni gələnlərin kataloqu son yarım il ərzində alınan kitab
nəşrləri haqqında təsəvvür yaradır.
Biblioqrafik axtarışın aparılmasının daha müasir üsulu
problemlə bağlı elektron məlumat bazasının öyrənilməsidir.
Tələbənin hər hansı performansı üçün tələblərin siyahısı
təxminəndir
Taleh Xəlilov, Natiq Məlikov. Ali məktəblərdə mühazirə və seminar məşğələlərinin
təşkili və keçirilməsi yolları
100
bu cür:
əvvəlki mövzu və ya sualla əlaqəsi;
ətinin açıqlanması;
ə və praktik fəaliyyət üçün metodoloji əhə-
miyyəti (67).
Təbii ki, tələbə bu təqdimat sırasına ciddi riayət etməyə
borclu deyil, lakin məsələnin bütün aspektləri əhatə
olunma-
lıdır ki, bu da təqdimatın lazımi tamlığını və dolğunluğunu
təmin edəcək.
Seminar iştirakçısı tərəfindən verilən misallar və
faktlar
əhəmiyyətli olmalı, mümkünsə təlim profili ilə rezonans yarat-
malı və eyni zamanda çox “ixtisaslaşmış” olmamalıdır.
Şagirdin nitqi məntiqin tələblərinə cavab verməlidir.
Göstərilən problemin aydın təcrid olunması, onun dəqiq for-
malaşdırılması, bu problemin arqumentasiyasının ciddi ardı-
cıllığı, əsaslandırma prosesində ondan əsassız kənara çıx-
madan, qeyd-şərtsiz sübuta yetirilmə, arqumentasiyanın ardıcıl-
lığı və tamlığı, anlayış və terminlərdən düzgün və mənalı
istifadə edilməsi.
Seminarın düzgün aparılması metodu seminarın bütün
kursu üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edir. Şübhəsiz ki, müxtəlif
seminarların (hətta bir fənn üzrə) metodikası öz xüsusiyyət-
lərinə
malikdir ki, müəllim iş planını tərtib edərkən diqqətlə
nəzərdən keçirir. Bununla belə, bütün seminarlara aid olan bəzi
ümumi müddəalar var.
Seminarların keçirilməsində bütün metodoloji çətinliklər,
iştirakçıları mövzunu öyrənmək məqsədinə nail olmaq üçün
sinifdə yaradıcı müzakirəni inkişaf etdirə və idarə edə bilmə-
məkdən ibarətdir.