Қазақстан республикасының денсаулық сақтау

Subjunctives and Conditionals 
The Subjunctive Mood / Шартты рай
 
The Subjunctive Mood белгілі бір іс - әрекеттің жүзеге асуын қалауды, немесе істің 
жүзеге асуын болжауды білдіреді.
to be етістігі осы шақта барлық жақта be формасын сақтап қалады. Ал ӛткен шақта, 
барлық жақтармен were формасында болады. 
Present Tense 
Past tense 
I be 
He, she, it be 
We be 
You be 
They be 
I were 
He, she, it were 
We were 
You were 
They were 
2. to be және were формасы ырықсыз етісте де ӛзгермейді.  
Subjunctive Mood Passive Voice 
Present Tense 
Past tense 
I be sent 
He, she, it be sent 
We be sent 
You be sent 
They be sent 
I were sent 
He, she, it were sent 
We were sent 
You were sent 
They were sent 
3. Шартты райда ашық райдағыдай үшінші жақ, жекеше түрдегі s- жалғауы етістікке 
жалғанбайды.
Subjunctive Mood 
Present Tense 
I work 
He, she, it work 
We work 
You work 
They work 
Шартты райдың қолданылуы 
1. That шылауымен басталатын бастауыш бағыныңқы сӛйлемдерде, жақсыз 
орамдардан кейін (it is necessary, it is important, it is desirable): 
e.g.: It is desirable that he be there at five o`clock.
2. Бұйрық, болжам, ұсыныс, келісім, батылдықты білдіретін етістіктерден кейін 
толықтауышты бағыныңқы сӛйлемдерде (to order, to command, to suggest, to propose, to 
decide, to agree): 
e.g.: He ordered that the goods be sent immediately. 
3. Lest шылауынан кейін мақсат бағыныңқы сӛйлемде:
e.g.: They covered the goods with canvas lest they be damaged by rain. 
Present Subjunctive АҚШ-та жиі қолданысқа ие болса, Англияда бұл форма тек ресми 
іс-қағаздарда қолданылады. Қазіргі әдеби тілде және ауызекі тілдегі қолданыстағы 
Present Subjunctive should + infinitive формасында қолданыста. 

---

 98