Aylanma harakaт kinemaтikasi

Potensial energiya.

• Fazoning bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga jismni ko`chirishda tashqi kuchlarning bajargan ishi bosib o`tilgan yo`lning shakliga bog`liq bo`lmay, balki jismning boshlang`ich va oxirgi vaziyatlariga bog`liq bo`lsa, bunday kuchlar konservativ yoki potensial kuchlar deb ataladi.
• Jismga ta’sir etuvchi og`irlik kuchi siqilgan yoki cho`zilgan prujinaning elastiklik kuchi, zaryadlangan jismlarga ta’sir etuvchi elektrostatik kuchlar konservativ kuchlarga misol bo`la oladi.

Jismning bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga ko`chirishda kuchning bajargan ishi bosib o`tilgan yo`l shakliga bog`liq bo`lsa, bunday kuchlar nokonservativ kuchlar deb ataladi.

• Jismning bir nuqtadan ikkinchi nuqtaga ko`chirishda kuchning bajargan ishi bosib o`tilgan yo`l shakliga bog`liq bo`lsa, bunday kuchlar nokonservativ kuchlar deb ataladi.
• Ishqalanish kuchlari, muxitning jism xarakatiga qarshilik kuchlari nokonservativ kuchlarga kiradi.
• Potensial energiya-jismlarning yoki ularning ayrim jismlarining o`zaro ta’sir energiyasi bo`lib, bu energiya ularning bir- biriga nisbatan joylashuviga bog`liq. Shuning uchun, potensial energiyaning qiymati jismni bir vaziyatdan ikkinchi vaziyatga o`tkazishda tashqi kuchlarning bajargan ishi bilan o`lchanadi.

Yer sirtidan biror h balandlikda turgan jism og`irlik kuchi ta’sirida Yer sirtiga tushganda og`irlik kuchi bajargan ish:

• Yer sirtidan biror h balandlikda turgan jism og`irlik kuchi ta’sirida Yer sirtiga tushganda og`irlik kuchi bajargan ish:
• A= p۰h= mgh
• Bu potensial energiyani ifodalaydi.
• Demak, h balandlikda turgan jismning potensial energiyasi:
• En= mgh