Axborotni izlash va uni taxlil kilish. Reja: Qidiruv tizimi nima?

Axborotni izlash va uni taxlil kilish.

Reja:

1. 
   Qidiruv tizimi nima?
   
2. 
   Qanday global qidiruv tizimlari mavjud?
   
3. 
   Milliy qidiruv tizimi.
   
4. 
   uMail.uz
   

Tayanch tushunchalar: Qidiruv tizimi, global qidiruv tizimlari, milliy qidiruv tizimi, www.uz, uMail.uz .

Adabiyotlar: [1],[3],[4],[7],[8],[11],[12]
Qidiruv tizimi (inglizchada “search engine”)- bu komputerda, kompyuter tarmog‘ida yoki butunjahon web tarmog‘ida world wide web saqlanayotgan ma’lumotlarni qidirishga mo‘ljallangan dasturdir. Internet qidiruv tizimi “Information Retrieval system”dan kelib chiqqan. Bu tizim ma’lumotlar bazasi uchun kalit-so‘zlar indeksini yaratib, natijada ushbu kalit-so‘z qatnashgan qidiruv so‘rovnomasiga javob sifatida natijalar ro‘yxatini ko‘rsatish imkoni paydo bo‘ladi. Qidiriv tizimining afzalliklaridan biri bu kerakli ma’lumot yoki axborotni qisqa vaqt ichida komputer xotirasidan topib uni foydalanuvchiga yetkazishdir. Qidiruv tizimining asosiy vazifalari, hamda tarkibiy qismlari quyidagilardir:

• 
  Indeks yaratish va yangilab turish (hujjatlardagi ma’lumotlar strukturasi);
  
• 
  Qidiruv so‘rovnomalarini bajarish;
  
• 
  Qidiruv natijasini imkon qadar mazmunli, ya’ni tushunarli shaklda ko‘rsatish
  

Odatda ma’lumotlar qidirish avtomatik ravishda amalga oshiriladi, masalan WWWda “Webcrawler”, alohida kompyuterda esa foydalanuvchi belgilagan “Index”lar ro‘yxatidan barcha ma’lumotlarni o‘qish.