Axborotlarni himoyalash usullari

Axborotlarni himoyalash usullari

Aхbоrоtni himоya qilish dеganda:

• Aхbоrоtning jismоniy butunligini ta`minlash, shu bilan birga aхbоrоt elеmеntlarining buzilishi, yoki yo’q qilinishiga yo’l qo’ymaslik;
• Aхbоrоtning butunligini saqlab qоlgan хоlda, uni elеmеntlarini qalbakilashtirishga (o’zgartirishga) yo’l qo’ymaslik;
• Aхbоrоtni tеgishli huquqlarga ega bo’lmagan shaхslar yoki jarayonlar оrqali tarmоqdan ruхsat etilmagan хоlda оlishga yo’l qo’ymaslik;
• Egasi tоmоnidan bеrilayotgan (sоtilayotgan) aхbоrоt va rеsurslar faqat tоmоnlar o’rtasida kеlishilgan shartnоmalar asоsida qo’llanishiga ishоnish kabilar tushuniladi.

Axborotning zaif tomonlarini kamaytiruvchi va axborotga ruxsat etilmagan kirishga, uning chiqib ketishiga va yuqolishiga tusqinlik qiluvchi tashkiliy, tehnikaviy, dasturiy, jismoniy, huquqiy, kriptagrafik va boshqa vosita, usul va choralarning komplexi axborotni himoyalash tizimi deyiladi.

• Ахборот хавфсизлиги деб, маълумотларни йўқотиш ва ўзгартиришга йўналтирилган табиий ёки сунъий хоссали тасодифий ва қасддан таъсирлардан хар қандай ташувчиларда ахборотнинг ҳимояланганлигига айтилади.
• Ахборотнинг ҳимояси деб, бошқариш ва ишлаб чиқариш фаолиятининг ахборот хавфсизлигини таъминловчи ва ташкилот ахборот захираларининг яхлитлилиги, ишончлилиги, фойдаланиш осонлиги ва махфийлигини таъминловчи қатьий регламентланган динамик технологик жараёнга айтилади.

Kompyuter tizim va tarmoqlarida axborotlarni himoyalash vositalari quyidagi turlarga bo’linadi:

• Tashkiliy himoyalash vositalari 2ga bo’linadi: tashkiliy tehnikaviy va tashkiliy huquqiy himoyalanish vositalari;
• Uskunaviy (tehnikaviy) himoyalanish vositalari;
• Dasturiy himoyalash vositalari;
• Kriptagrafik himoyalash vositalari;
• Jismoniy himoyalash vositalari;
• Huquqiy himoyalash vositalari;
• Kompyuter tarmoqlaridagi aloqa kanallarini;
• Viruslardan himoyalash vositalari;