Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi

O’qituvchi: Tashev E.I

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 1- dars. Axborot tushunchasi va bilish haqida:

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga axborotning hususiyatlari haqida, axborot va un bilish haqida tushuncha berish.

2. Tarbiyaviy: Har qanday axborot ham kerakli bo`1avermasligi va axborotlarning kerak-nokerakli haqida ma’lumotlar berish.

3.Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga axborot hususiyatlari haqida, axborot va un bilish haqida dastlabki bilimlarni rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK1-kommunikativ kompetensiya: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llash;muloqotda muomala madaniyatiga amal qiladi, hamkorlikda, jamoada samarali ishlay olish.fanga oid voqea va hodisalarni idrok qiladi, tushunadi, tushuntirib bera oladi;

TK4- Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi: jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisani tushunish va jarayonlarga daxldorlikni his etish;ularda faol ishtirok etish; o‘zining burch va huquqlarini bilish.

FK3-Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi:

axborot tashuvchi vositalar yordamida axborotlarni uzatish imkoniyatlaridan foydalana oladi;axborot o‘lchov birliklari va uzatish tezligi imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzatiladigan va olinadigan axborotlar hajmini hisoblay oladi;elektron pochta orqali axborot uzata oladi va qabul qila oladi;axborot uzatish va qabul qilishda odob-axloq me’yorlari, axborot xavfsizligi, media-savodxonlikka rioya qiladi.

Darsning turi: Ma’ruza

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliyhujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, AKT ( kompyuter xotirasidagi 7- sinflar uchun elektron darslik)

Darsning borishi:

Tashkiliy qism:

Salomlashish.

Davomatni aniqlash.

O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

6- sinfda o`tilganlarni yodga olish uchun savol-javob o`tkazish uchun savollar:

1. Matn muharriri bilan matn protsessori orasida qanday farq bor?

2. Matn muharrining asosiy vazifalari nimalar?

3. Matn protsessorida ishlash uchun kompyuterda qanday yorliq tanlanadi?

4. MS Word matn protsessori haqida nimalarni bilasiz?

III.Yangi mavzu bayoni :

Dars quyidagi muammoni o`rtaga tashlash bilan boshlanadi:

“Inson tug`ilgach yashab ketishi uchun unga berilishi kerak bo`lgan eng zarur narsalarni sanang”.

O`quvchilar o`rtaga tashlangan muammoga o`z nuqtai nazarlaridan kelib chiqqan holda javoblar beradilar. Ularning javoblari qanday bo`lishidan qat’iy nazar har birini hech bir e’tirozsiz qabul qilinadi. Ma’lum javoblar olib bo`lingach, keltirilganlardan eng asosiylari tanlab olinadi. Bular: oziq-ovqat, havo, kiyim-kechak kabilar bo`lishi mumkin. Lekin keltirilganlar ichiga axborot ham kiritilishi zarur ekanligi turli misollar bilan aytiladi.

Informatikaning fan sifatidagi roli haqida bilimlar beriladi. “Informatika” so`ziga ta’rif beriladi: Informatika – kompyuter texnikasini qo`llashga asoslanib inson faoliyatining turli sohalarida axborotlarni izlash, to`plash, saqlash, qayta ishlash va undan foydalanish masalalari bilan shug`ullanuvchi fan.

Axborot deganda sezgi a’zolarimiz orqali borliqning ongimizdagi aksini yoki ta’sirini, bog`liqlik darajasini tushunamiz.

IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

Darslikdan aqliy va hissiy bilish haqidagi bilimlarni o`quvchilarning o`zlari mustaqil o`rganishlariga erishiladi.

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa:1-dars ni o`qib konspekt olish.

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________
Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 2- dars. Axborotlar ustida bajariladigan amallar:

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga axborotlar ustida bajariladigan amallar, axborot ko`rinishlari, xususiyatlari va turlari haqida bilimlar berish. Axborot ko`rinishlari, xususiyatlari va turlar haqida tushuncha berish.

2. Tarbiyaviy: Har qanday axborot ham kerakli bo`1avermasligi va axborotlarning kerak-nokerakli haqida ma’lumotlar berish. va o`rgatish.

3.Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga axborot ko`rinishlari, xususiyatlari va turlari haqida bilimlar berish. Axborot ko`rinishlari, xususiyatlari va turlarini farqlay olish ko`nikmasini shakllantirish va rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK1-kommunikativ kompetensiya: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llash;muloqotda muomala madaniyatiga amal qiladi, hamkorlikda, jamoada samarali ishlay olish.fanga oid voqea va hodisalarni idrok qiladi, tushunadi, tushuntirib bera oladi;

TK4- Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi: jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisani tushunish va jarayonlarga daxldorlikni his etish;ularda faol ishtirok etish; o‘zining burch va huquqlarini bilish.

FK3-Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi:

axborot tashuvchi vositalar yordamida axborotlarni uzatish imkoniyatlaridan foydalana oladi;axborot o‘lchov birliklari va uzatish tezligi imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzatiladigan va olinadigan axborotlar hajmini hisoblay oladi;elektron pochta orqali axborot uzata oladi va qabul qila oladi;axborot uzatish va qabul qilishda odob-axloq me’yorlari, axborot xavfsizligi, media-savodxonlikka rioya qiladi.

Darsning turi:Aralash

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliyhujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, AKT ( kompyuter xotirasidagi 7- sinflar uchun elektron darslik)

Darsning borishi:

Tashkiliy qism:

a)Salomlashish.

b)Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

O`tilgan mavzuni mustahkamlash:Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Informatika fanining o`tmishdoshi qanday atalgan?

2. Informatika fani nimani o`rganadi?

3. Axborot deganda nimani tushunasiz?

III.Yangi mavzu bayoni :

Axborotning ko'rinishlari

Ma'lumki, har bir inson moddiy ne'matlar (masalan, oziq-ovqat, kiyim-kechak, uy anjomlari) bilan birga ular haqidagi axborotlarni (qanday maqsadda ishlatilishi, shakli, rangi, og'irligi kabilarni) ham bilishi zarurdir. Inson qo'Ii orqali jismning qattiq va tekisligini, tili orqali oziq ta'mini, burun orqali turli hidlarni sezadi, qulog'i orqali har xil tovushlarni eshitadi, ko'zi orqali turli shakllarni, ranglarni yoki manzaralarni ko'radi, ya'ni sezgi a'zolari orqali turli axborotlar oladi. Bundan ko'rinib turibdiki, axborotni hayotdan har xil ko'rinishlarda yoki shakllarda olish mumkin ekan. Masalan: rasin, chizma, fotosurat, yozuv; nur yoki tovushlar; har xil to'lqinlar; elektr va i.erv impulslari; magnit yozuvlari; mimika; hid va ta'm; organizmlarning sifat va xususiyatlarini saqlovchi xromosomalar va hokazo.

Axborot turlari

Axborotlar yuqoridagi xususiyatlar bilan farqlanishidan tashqari shakliga ko'ra ikki: uzluksiz (analog) va uziukli (diskret, raqamli) turlaiga ajratiladi. Ob-havo holati yoki vaqt uzluksiz axborotga misol bo'ladi.


IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

Darsni mustahkamlash uchun o`quvchilarga savollar beriladi. Ularning javoblari baholanadi.

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa: 2- darsni o`qib konspekt olish

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 3- dars. Axborotlar kodlash usullari.

1. Ta’limiy: O`quvchilarga Axborotlarni kodlash haqida va kodlashning nima uchun zarur ekanligi o`quvchialrga tushuntirsh. Axborotlarni kodlash usullari bilan tanishtirish.

2. Tarbiyaviy: Axborotlar bilan ishlaganda odob-aloq qoidalariga amal qilish haqida ma’lumotlar berish va o`rgatish.

3.Rivojlantiruvchi: Axborotlarni kodlash haqida va kodlashning nima uchun zarur ekanligi o`quvchialrga tushuntirsh. Axborotlarni kodlash usullari bilan rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi: doimiy ravishda o‘zini o‘zi intellektual rivojlantirish, o‘z hatti-harakatini baholay olish.doimiy ravishda o‘zini-o‘zi jismoniy, ma’naviy, ruhiy, va intellektual rivojlantirish;

kamolotga intilish;hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish;o‘z hatti-harakatini baholay olish.

TK6- Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi: aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy rejalarni tuza olish; kundalik faoliyatda turli formuladan foydalana olish.

FK3-Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi:

axborot tashuvchi vositalar yordamida axborotlarni uzatish imkoniyatlaridan foydalana oladi;axborot o‘lchov birliklari va uzatish tezligi imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzatiladigan va olinadigan axborotlar hajmini hisoblay oladi;elektron pochta orqali axborot uzata oladi va qabul qila oladi;axborot uzatish va qabul qilishda odob-axloq me’yorlari, axborot xavfsizligi, media-savodxonlikka rioya qiladi.

Darsning turi:Aralash

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliyhujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, AKT ( kompyuter xotirasidagi 5- sinflar uchun elektron darslik)

Darsning borishi:

Tashkiliy qism:

a)Salomlashish.

b)Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

O`tilgan mavzuni mustahkamlash:Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Axborot deganda nimani tushunasiz?

2. Axborot bilan qanday amalar bajarish mumkin?

3. Inson tanasida axborot to`plash va qayta ishlashga misol keltiring.

4. Axborotlarni uzoq masofalarga uzatish usullariga misol keltiring.

5. Axborotlarni nusxalash, o`lchash va buzishga misollar keltiring.

III.Yangi mavzu bayoni:

1. Axborotlarni 2 turga bo`lib o`rganilishi (analog va raqamli) bo`lishi aytiladi.

2. Analgog axborotlarni qayta sihlash uchun uni boshqa shaklga o`tkazish lozim bo`lishi tushuntiriladi. Bunda

turli belgilardan foydalanish qulay. Masalan, har xil ranglarni, tovushlarni turli raqamlar bilan belgilab

analog axborotni raqamli axborotga aylantirishimiz mumkin.

3. Analog qurilmalarga televizor, telefon, raqamli qurilmalarga esa kompyuterni misol qilib

ko`rsatiladi. Lekin hozirgio kunda televizor va telefonlarning ham raqamlilari keng tarqalmoqda.

4. Axborotni aniq bir qoidalar asosida qayta sihlash uchun qulay bo`lgan belgilar bilan almashtirish

kodlash deyiladi.

5. Qadimda axborotlarni kodlash haqida qisqacha gapiriladi. Bunda “Stistal” tayoqchasini yaratgan

yunon sarkardasi Lisandra birinchi kodlashni amalga oshirgan insonligi aytib o`tiladi. Unda o`rin

almashtirish usuli qo`llanilgan.

6. “Sezar shifri” – alifboni surish usuli.

7. Tekis va notekis kodlash usullari haqida gapiriladi.

IV. O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

Mavzuni mustahkamlash uchun savol-javob o`tkailadi. Alifbodagi harflarni ularning tartibini ko`rsatuvchi sonlar bilan almashtirish usulida bir qancha so`zlar yoki jumlani kodlash amalga oshiriladi.

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa: 1. 4- mavzuni konspekt qilinish.

2. Mavzu oxiridagi savollarga javob topish.

3. 20- betdagi mashqlarning 1-, 2- sini bajarib kelish.

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 4- dars. Sanoq sistemalri haqida.

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga sanoq sitemalari haqida dasatlabki ma’lumotlar berish, ularning turlari bilan tanishtirish.

2. Tarbiyaviy: Yurdoshimiz al-Xorazmiyning o`nlik sanoq sistemasi haqidagi ishlari haqida ma’lumotlar berish va o`rgatish.

3.Rivojlantiruvchi: Oquvchilarga sanoq sitemalari haqida dasatlabki ma’lumotlar berish, ularning

Kompetensiya:

TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi: doimiy ravishda o‘zini o‘zi intellektual rivojlantirish, o‘z hatti-harakatini baholay olish.doimiy ravishda o‘zini-o‘zi jismoniy, ma’naviy, ruhiy, va intellektual rivojlantirish;

kamolotga intilish;hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish;o‘z hatti-harakatini baholay olish.

TK6- Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi: aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy rejalarni tuza olish; kundalik faoliyatda turli formuladan foydalana olish.

FK3-Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi:

axborot tashuvchi vositalar yordamida axborotlarni uzatish imkoniyatlaridan foydalana oladi;axborot o‘lchov birliklari va uzatish tezligi imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzatiladigan va olinadigan axborotlar hajmini hisoblay oladi;elektron pochta orqali axborot uzata oladi va qabul qila oladi;axborot uzatish va qabul qilishda odob-axloq me’yorlari, axborot xavfsizligi, media-savodxonlikka rioya qiladi.

Darsning turi: Aralash dars.

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliy hujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, kompyuter, sinf doskasi, bo`r.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism:

a) Salomlashish.

b) Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Axborotlarni kodlash deganda nimani tushunasiz?

2. Axborotlar tarixda nima uchun kodlangan?

3. Axborotlarni kodlashning qanday usullarini bilasiz?

4. Morze kodlash usulida nechta belgi qatnashadi?

5. Informatikada axborotlarni odlash nima uchun zarur?

III.Yangi mavzu bayoni :

Eng avval sanoq insonga nima uchun kerak bo`lganligini eslab olamiz. 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 raqamlar ustida bajariladigan amallar haqida qisqacha ma’lumot berish.

Sanoq sistemalarining turlari haqida gapiriladi. Sistemaning asosi – sonlar sistemasidagi raqamlar soni. Sonlar alifbosiga kiritilgan belgilar raqamlar va ular yordamida hosil qilingan boshqa belgilar sonlar deb yuritiladi.

Pozitsiyali va pozitsiyali bo`lmagan sanoq sistemalari haqida gapiriladi. Ularga ta’rif beriladi. Arab raqamlari pozirsiyali sanoq sistemasi, rim raqamlar esa pozitsiyali bo`lmagan saniq sistemasiga misol bo`la oladi.

Raqamlarning sondagi turgan o`rni uning razryadi deyiladi.

Pozitsiyali bo`lgan turli sanoq sistemalaridan o`nlik sanoq sistemasiga sonlarni o`tkazish qoidasi misol yordamida tushuntiriladi:

11101012 = 1 · 26 + 1 · 25 + 1 · 24 + 0 · 23 + 1 · 22 + 0 · 2 + 1 · 20 = 64 + 32 + 16 + 0 + 4 + 0 + 1 = 11710

2738 = 2 · 82 + 7 · 81 + 3 · 80 = 128 + 56 + 3 = 18710

IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

Misollar yechish bilan mavzuni mustahkamlash ko`zda tutilgan.

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa: 4- darsni o`qib konspekt olish, ___- betagi mashqni yechib kelish.

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 5- dars. Ikkilik sаnоq sistеmаsidа аmаllаr bаjаrish:

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini tanishtirish.

2. Tarbiyaviy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini o`rgatish..

3.Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini ularning turlari haqida bilimlarni rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi: doimiy ravishda o‘zini o‘zi intellektual rivojlantirish, o‘z hatti-harakatini baholay olish.doimiy ravishda o‘zini-o‘zi jismoniy, ma’naviy, ruhiy, va intellektual rivojlantirish;

kamolotga intilish;hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish;o‘z hatti-harakatini baholay olish.

TK6- Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi: aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy rejalarni tuza olish; kundalik faoliyatda turli formuladan foydalana olish.

FK3-Axborotlarni elektron vositalar orqali uzatish kompetensiyasi:

axborot tashuvchi vositalar yordamida axborotlarni uzatish imkoniyatlaridan foydalana oladi;axborot o‘lchov birliklari va uzatish tezligi imkoniyatlarini hisobga olgan holda uzatiladigan va olinadigan axborotlar hajmini hisoblay oladi;elektron pochta orqali axborot uzata oladi va qabul qila oladi;axborot uzatish va qabul qilishda odob-axloq me’yorlari, axborot xavfsizligi, media-savodxonlikka rioya qiladi.

Darsning turi: Aralash dars.

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliy hujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, kompyuter, sinf doskasi, bo`r.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism:

a) Salomlashish.

b) Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Sonlar alifbosi elementlari haqida so`zlab bering.

2. Sanoq sistemasi asosi, raqamlar, sonlar haqida ma’lumot bering.

3. Pozitsiyali sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

4. Pozitsiyali bo`lmagan sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

5. Raqamni surish deganda nimani tushunasiz?

III.Yangi mavzu bayoni :

Ikkilik sanoq sistemasi haqida qisqacha ma’lumot beriladi. Keyin ushbu sanoq sistemasidagi sonlar sonlar ustida arifmetik to`rt amalni bajarish qanday bo`lishi muammoli tarzda so`raladi. M: 1 + 1 = 2 ? !!! Keyin bu yerda 2 raqami begona ekanligi uqtiriladi. Quyidagi jadval doskaga yoziladi:

Qo`shish
0 + 0 = 0
0 + 1 = 1
1 + 0 = 1
1 + 1 = 10
Ayirish
0 – 0 = 0
0 – 1 = 1
1 – 0 = 1
10 – 1 = 10

Ko`paytirish

0 · 0 = 0

0 · 1 = 0

1 · 0 = 0

1 · 1 = 1

Endi ikkilik sanoq sistemasidan o`nlikka o`tkazishga misollar keltiriladi:

1011012 = 1·25 + 0·24 + 1·23 + 1·22 + 0·21 + 1·20 = 32 + 0 + 8 + 4 + 0 + 1 = 4510

11011012 = 1·26 + 1·25 + 1·23 + 1·22 + 1·20 = 64 + 32 + 8 + 4 + 1 = 10910

Keyin o`nlikdan ikkilikka o`tkazishga misollar: keltiriladi. Bunda darslikning 28- betidagi 2- misolni o`quvchilar datarga ko`chiradilar.

IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

1. Kompyuter xotirasida mavjud sanoq_ 2_8_16 dasturi ishga tushiriladi. O`quvchilar darsda o`rganganlarini ekranda ko`radilar va olgan bilimlarini mustahkamlaydilar

2. 28- 29- betlardagi Mashqlardan ba’zilarini yechish. (5- mashqda “=” belgisi o`rniga “>” belgisi noto`g`ri qo`yilganligi ko`rsatib o`tiladi)

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa: 6- darsni o`qib konspekt olish, ___- betdagi 1-, 2-, 3- 5- mashqlani yechib kelish.

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 6-dars. Аmаliy ish (nаzоrаt ishi)

Maqsad:

1.Ta`limiy: O`quvchilar bilimini nazorat qilish. .O`tilgan mavzular bo`yicha masalalar yechish.

2.Tarbiyaviy: O`quvchilar bilimini nazorat qilish.. O`tilgan mavzular bo`yicha takrorlash va o`rgatish.

3. Rivojlantiruvchi: O`quvchilar bilimini nazorat qilish. O`tilgan mavzular bo`yicha bilimlarni rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK1-kommunikativ kompetensiya: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llash;muloqotda muomala madaniyatiga amal qiladi, hamkorlikda, jamoada samarali ishlay olish.fanga oid voqea va hodisalarni idrok qiladi, tushunadi, tushuntirib bera oladi;

TK2-axborot bilan ishlash kompetensiyasi: mediamanbalardan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan foydalana olish

. FK2-Axborotlarni elektron vositalarda qayta ishlash va saqlash kompetensiyasi:

sodda grafik muharrirda sodda chizma va rasmlar hosil qila oladi; grafik muharrir imkoniyatlaridan foydalanib amallar bajara oladi;

matn protsessorida shrift, xatboshi va sahifa formatlaridan foydalana oladi; matn ko‘rinishidagi axborotlarni matn muharriri va protsessoriga kiritishni, tahrir qilishni va saqlashni bajara oladi; matn protsessorida hujjatga rasmlar, chizmalar, jadvallar, formulalar joylashtira oladi va formatlay oladi; matn protsessori yordamida ijodiy ishlar va sodda hujjatlarni tayyorlay oladi;Operatsion tizim yoki maxsus dasturlar yordamida fayllarni arxivlay oladi; taqdimot slaydlarini hosil qiladi, ularga multimedia elementlarini tatbiq eta oladi; axborot hajmi, uzatish tezligi bilan bog‘liq masalalarni, axborotlarni qayta ishlashni mustaqil bajara oladi; Internet va boshqa resurslardan olingan axborotlarni tahri

Darsning turi: Aralash dars.

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliy hujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, kompyuter, sinf doskasi, bo`r.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism:

a) Salomlashish. b) Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi,Test varog`qa yoziladi:

1. Sakkiz bit orqali qancha belgi va harfni kodlash mumkin?

2. ASCII jadvali haqida ma’lumot bering.

3. Axborotning eng kichik o`lchov birligi nima?

III.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

IV.Uyga vazifa: O`tilganlarni takrorlash

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Nazorat ishi testlari(7-sinflar uchun)

1. “Axborot”ga eng to`g`ri va to`liq ta’rif berilgan qatorni ko`rsating.

A. Birinchi marta eshitilgan xabar yoki birtinchi marta ko`rilgan voqea. D. To`g`ri javob yo`q

B. Barcha sezgi a’zolarimiz orqali borliqning ongimizdagi aksi, bog`liqlik darajasi.

C. Televideniye, radio va shu kabi vositalar yordamida har kuni beriladigan kundalik yangilik va xabarlar.

2. Ma’lumki, axborotning asosiy xususiyatlari uchta. Shu uchta xususiyat to`liq ko`rsatilgan qatorni tanlang.

A. qimmatliligi, uzluksizligi, ishonchliligi.

B. to`liqligi, uzlukliligi, uzluksizligi.

C. qimmatliligi, to`liqligi, ishonchliligi.

D. uzlukliligi, uzluksizligi, ishonchliligi.

3. Axborot uzatish jarayoni ketma-ketligi qaysi qatorda to`g`ri ko`rsatilgan?

A.Axborot manbai yoki uzatish vositasi Aloqa vositalari Axborotni qabul qilish vositalari.

B. Axborotni to`plash vositalari Aloqa vositalari Axborotni qabul qilish vositalari.

C. Axborotni izlash vositlari Axborotni top`lash vositalari Aloqa vositalari

D. Barcha javoblar to`g`ri

4. “Axborotlarni kodlash” tushunchasiga eng to`g`ri ta’rif berilgan qatorni ko`rsating.

A. Axborotni bir turdagi ko`rinishdan boshqasiga o`tkazish.

B. Axborotni boshqalar o`qiy olmaydigan tilda yozish. C. Axborotdagi so`zlarning o`rnini almshtirish.

D. Axborotni aniq bir qoidalar asosida qayta ishlash uchun qulay bo`lgan belgilar bilan almashtirish.

5. Raqamning sondagi o'rni o'zgarganda uning qiymati ham o'zgarsa bunday sanoq sistemasi ... sanoq sistemasi deyiladi.

A. Pozitsion. B Pozitsion bo'lmagan. C. Chekli. D. Cheksiz.

6. Raqamning sondagi o'rni o'zgarganda uning qiymati ham o'zgarmasa bunday sanoq sistemasi ... sanoq sistemasi deyiladi.

A. Pozitsion. B. Pozitsion bo'lmagan. C. Chekli. D. Cheksiz.

7. 1010112 + 1011012 = ?2 Ushbu misolning javobi qaysi qatorda ko`rsatilgan?

A. 1011000. B. 1010101. C. 1001010. D. 1101101.

8. 110112 * 10112 = ?2 To`g`ri javobni tanlang.

A. 101010101. B. 110110001. C. 100101001. D. 110011001.

9. 10101112 = ?10 to`g`ri javobni tanlang.

A. 88. B. 87. C. 89. D. 98.

10. Axborotning eng kichik o`lchov birligi qanday nomlanadi?

A. Bayt. B.Kod C. Kilobayt. D. to`g`ri javob yo`q

11. 22,2 MBt necha Bit?

A. 186 227 097,6 Bit B. 22732,8 Bit C. 186 227 097 Bit. D. To`g`ri javob yo`q.

12. Kitobda 350 sahifa bo`lib, har sahifa 40 satr va har satr 92 belgidan iborat. Kitobdagi axborot hajmini Bt va bit larda ifodalang.

A. 10 304 000 Bt yoki 1 288 000 Bit. B. 1 288 Bt yoki 10 304 Bit

C. 1 288 000 Bt yoki 10 304 000 Bit. D. To`g`ri javob yo`q.

13. Axborotning eng kichik o`lchov birligi nima?

A. Bayt B. bit C. bod D. belgi

14. Axborot uzatish tezligi birligi nima?

A. Bayt B. bit C. bod D. belgi

15. Ikkilik sistemasidagi sonlarni taqqoslang: 1101+11 va 1111+10.

A. 1101+11>1111+10 B. 1101+11<1111+10 C. 1101+11=1111+10 D. to`g`ri javob yo`q.

16. Ikkilik sistemasidagi sonlarni taqqoslang: 11101*11 va 11011*11.

A. 11101*11=11011*11 B. 11101*11< 11011*11 C. 11101*11>11011*11 D. to`g`ri javob yo`q.

17. Sonlar sistemasidagi raqamlar soni shu … … deb yuritiladi.

A. raqamlar sistemasi B. raqamlar razryadi C. sistemaning razryadi D. sistemaning asosi

18. 2910 sonini ikkilikka o`tkazing.

A. 111012 B. 110112 C. 101112 D. 111102

19. 7710 sonini sakkizlikka o`tkazing.

A. 114 B. 116 C. 100 D. 115

20. 1 MBt kattami yoki 1024 KBt?

A. 1 MBt katta B. 1024 KBt katta C. ikikisi teng. D. to`g`ri javob yo`q.

Savol raqami	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
To`g`ri javob:	B	C	A	D	A	B	A	C	B	D	A	C	B	C	B	C	D	A	D	C

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 7- dars. Amaliy mashg‘ulot:

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini tanishtirish.

2. Tarbiyaviy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini o`rgatish..

3.Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini ularning turlari haqida bilimlarni rivojlantirish.

TK1-kommunikativ kompetensiya: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llash;muloqotda muomala madaniyatiga amal qiladi, hamkorlikda, jamoada samarali ishlay olish.fanga oid voqea va hodisalarni idrok qiladi, tushunadi, tushuntirib bera oladi;

TK2-axborot bilan ishlash kompetensiyasi: mediamanbalardan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan foydalana olish

Darsning turi: Aralash dars.

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliy hujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, kompyuter, sinf doskasi, bo`r.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism:

a) Salomlashish.

b) Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Sonlar alifbosi elementlari haqida so`zlab bering.

2. Sanoq sistemasi asosi, raqamlar, sonlar haqida ma’lumot bering.

3. Pozitsiyali sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

4. Pozitsiyali bo`lmagan sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

5. Raqamni surish deganda nimani tushunasiz?

III.Yangi mavzu bayoni :

Ikkilik sanoq sistemasi haqida qisqacha ma’lumot beriladi. Keyin ushbu sanoq sistemasidagi sonlar sonlar ustida arifmetik to`rt amalni bajarish qanday bo`lishi muammoli tarzda so`raladi. M: 1 + 1 = 2 ? !!! Keyin bu yerda 2 raqami begona ekanligi uqtiriladi. Quyidagi jadval doskaga yoziladi:

Qo`shish
0 + 0 = 0
0 + 1 = 1
1 + 0 = 1
1 + 1 = 10
Ayirish
0 – 0 = 0
0 – 1 = 1
1 – 0 = 1
10 – 1 = 10

Ko`paytirish

0 · 0 = 0

0 · 1 = 0

1 · 0 = 0

1 · 1 = 1

Endi ikkilik sanoq sistemasidan o`nlikka o`tkazishga misollar keltiriladi:

1011012 = 1·25 + 0·24 + 1·23 + 1·22 + 0·21 + 1·20 = 32 + 0 + 8 + 4 + 0 + 1 = 4510

11011012 = 1·26 + 1·25 + 1·23 + 1·22 + 1·20 = 64 + 32 + 8 + 4 + 1 = 10910

Keyin o`nlikdan ikkilikka o`tkazishga misollar: keltiriladi. Bunda darslikning 28- betidagi 2- misolni o`quvchilar datarga ko`chiradilar.

IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

1. Kompyuter xotirasida mavjud sanoq_ 2_8_16 dasturi ishga tushiriladi. O`quvchilar darsda o`rganganlarini ekranda ko`radilar va olgan bilimlarini mustahkamlaydilar

2. 28- 29- betlardagi Mashqlardan ba’zilarini yechish. (5- mashqda “=” belgisi o`rniga “>” belgisi noto`g`ri qo`yilganligi ko`rsatib o`tiladi)

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa:7- darsni o`qib konspekt olish,

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 8- dars. Amaliy mashg‘ulot:

Maqsad:

1. Ta’limiy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini tanishtirish.

2. Tarbiyaviy: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini o`rgatish..

3.Rivojlantiruvchi: O`quvchilarga ikkilik sanoq sistemasida arifmetik amallar bajarish usullarini ularning turlari haqida bilimlarni rivojlantirish.

Kompetensiya:

TK3-o‘zini-o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi: doimiy ravishda o‘zini o‘zi intellektual rivojlantirish, o‘z hatti-harakatini baholay olish.doimiy ravishda o‘zini-o‘zi jismoniy, ma’naviy, ruhiy, va intellektual rivojlantirish;

kamolotga intilish;hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish;o‘z hatti-harakatini baholay olish.

TK6- Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi: aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda shaxsiy, oilaviy rejalarni tuza olish; kundalik faoliyatda turli formuladan foydalana olish.

Darsning turi: Aralash dars.

Darsda qo`llaniladigan metodlar:Muzyorar,aqliy hujum,savol-javob,bahs-munozara.

Darsning jihozi: Darslik, kompyuter, sinf doskasi, bo`r.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism:

a) Salomlashish.

b) Davomatni aniqlash.

c)O`quvchilarning va sinfning darsga tayyorgarligini tekshirish

II.O`tilgan mavzuni mustahkamlash: Bunda o`quvchilar bilan savollar beriladi.

1. Sonlar alifbosi elementlari haqida so`zlab bering.

2. Sanoq sistemasi asosi, raqamlar, sonlar haqida ma’lumot bering.

3. Pozitsiyali sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

4. Pozitsiyali bo`lmagan sanoq sistemasi deganda nimani tushunasiz?

5. Raqamni surish deganda nimani tushunasiz?

III.Yangi mavzu bayoni :

Ikkilik sanoq sistemasi haqida qisqacha ma’lumot beriladi. Keyin ushbu sanoq sistemasidagi sonlar sonlar ustida arifmetik to`rt amalni bajarish qanday bo`lishi muammoli tarzda so`raladi. M: 1 + 1 = 2 ? !!! Keyin bu yerda 2 raqami begona ekanligi uqtiriladi. Quyidagi jadval doskaga yoziladi:

Qo`shish
0 + 0 = 0
0 + 1 = 1
1 + 0 = 1
1 + 1 = 10
Ayirish
0 – 0 = 0
0 – 1 = 1
1 – 0 = 1
10 – 1 = 10

Ko`paytirish

0 · 0 = 0

0 · 1 = 0

1 · 0 = 0

1 · 1 = 1

Endi ikkilik sanoq sistemasidan o`nlikka o`tkazishga misollar keltiriladi:

1011012 = 1·25 + 0·24 + 1·23 + 1·22 + 0·21 + 1·20 = 32 + 0 + 8 + 4 + 0 + 1 = 4510

11011012 = 1·26 + 1·25 + 1·23 + 1·22 + 1·20 = 64 + 32 + 8 + 4 + 1 = 10910

Keyin o`nlikdan ikkilikka o`tkazishga misollar: keltiriladi. Bunda darslikning 28- betidagi 2- misolni o`quvchilar datarga ko`chiradilar.

IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:

1. Kompyuter xotirasida mavjud sanoq_ 2_8_16 dasturi ishga tushiriladi. O`quvchilar darsda o`rganganlarini ekranda ko`radilar va olgan bilimlarini mustahkamlaydilar

2. 28- 29- betlardagi Mashqlardan ba’zilarini yechish. (5- mashqda “=” belgisi o`rniga “>” belgisi noto`g`ri qo`yilganligi ko`rsatib o`tiladi)

V.Darsni yakunlash va o`quvchilarni baholash.Darsda faol ishtrok etgan o`quvchilarni baholash va rag`batlantirish,mavzu bo`yicha o`quvchilarni fikr-mulohazalarni tinglash,savollarga javob berish va yakun yasash.

VI.Uyga vazifa: 8- darsni o`qib konspekt olish.

O’.T.I.B.D.O’: B.R.Sirojeva Sana:_______________

Dars reja

Fan: INFORMATIKA va AT.Sana:7a(I)______(II) ______,7b(I)______(II) ______,7v(I)______(II) ______,7g(I)______(II) ______,7d(I)______(II) ______:

Mavzu: 9- dars. Ахbоrоtlаrning kоmpyutеrdа tаsvirlаnishi. Amaliy mashg‘ulot

Maqsad:

1.Ta`limiy:Axborotlarning kompyuterda tasvirlanish, axborot miqdori, birligi va axborot uzatish tezligi haqida dastlabki bilimlar berish. Axborot birliklarini bir birlikdan boshqasiga o`tkaza olish ko`nikmasini shakllantirish va .tanishtirsh

2.Tarbiyaviy: Axborotlarning kompyuterda tasvirlanish, axborot miqdori, birligi va axborot uzatish tezligi haqida o`rgatish.

3. Rivojlantiruvchi: Axborotlarning kompyuterda tasvirlanish, axborot miqdori, birligi va axborot uzatish tezligi haqida dastlabki bilimlar berish. Axborot birliklarini bir birlikdan boshqasiga o`tkaza olish ko`nikmasini shakllantirish. va rivojlantirish..

Kompetensiya:

TK1-kommunikativ kompetensiya: axborot kommunikatsion texnologiyasidan foydalanishda xorijiy tildagi atamalarni mazmunini tushungan holda uni jarayonga qo‘llash;muloqotda muomala madaniyatiga amal qiladi, hamkorlikda, jamoada samarali ishlay olish.fanga oid voqea va hodisalarni idrok qiladi, tushunadi, tushuntirib bera oladi;

TK4- Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi: jamiyatda bo‘layotgan voqea-hodisani tushunish va jarayonlarga daxldorlikni his etish;ularda faol ishtirok etish; o‘zining burch va huquqlarini bilish.

FK2-