Axborotlarga ishlov berish va boshqarish” kafedrasi tizimlarnazari ya s I fanidan Sirtqi ta’lim yo‘nalishi uchun Ma’ruza matni 5330200-«Informatika va axborot texnologiyalari»

3.2.1-misol:



2 . Geometrik usul. Bunda munosabat yoylar va tugunlardan foydalangan holda tasvirlanadi. Bu usulni 3.2-misolda berilgan munosabatni tasvirlash orqali ko`rib chiqamiz.
3.2.1-rasm. Graflarni geometrik usulda tasvirlash.


3. Analitik usul. Graflar analitik usulda algebraik tenglamalar shaklida yozilishi mumkin. Yuqoridagi grafdan foydalangan holda analitik usulda tasvirlaymiz:









Umumiy holda graf ko`rinishda belgilanadi.
3.3. Yo`naltirilgan graflarni (strukturasini) o`zgartirish.
Graflar asosida masalalar yechganda ayrim o`zgartirishlarni bajarish talab qilinadi.

1. 
   Qo`shish.
   

2. 
   Ko`paytirish.
   

3. 
   Qarama-qarshi yo`nalishda to`plamlarga ajratish.
   

4. 
   Halqa hosil qilish.
   

5. 
   Halqani yo`qotish
   

3.4. Graflarning matritsali ko`rinishlari
3.4.1. Qo`shmalik matritsasi.
Bizga yo`naltirilmagan graf berilgan bo`lib, u chekli bo`lsin. Aytaylik grafning yoylari bo`lsin. U holda qo`shmalik matritsasi ta qator va ta ustundan iborat bo`ladi. matritsaning ustunlariga ning tugunlari va qatorlariga ning yoylarini mos qo`yamiz. U holda
(3.4.1)
(3.4.1.)-qoidadan foydalanib qo`shmalik matritsasini hosil qilamiz.