Axborot xavfsizligi axborot soxasida shaxs, jamiyat va davlat manfaatlarining himoyalanganligi holati Axborotni himoyalash

Autentifikatsiya – bu foydalanuvchilarni haqiqiyligini tekshirish jarayoni bо‘lib, jarayon natijasida foydalanuvchi tizimdan foydalanish uchun ruxsat oladi yoki olmaydi.
Avtorizatsiya – bu foydaluvchiga tizim tomonidan berilgan huquqlar tо‘plami bо‘lib, foydalanuvchini tizim doirasida qilishi mumkin bо‘lgan vazifalarini belgilaydi.


Axborot xavfsizligi siyosati – tashkilot о‘z faoliyatida rioya qiladigan axborot xavfsizligi sohasidagi hujjatlangan qoidalar, muolajalar, amaliy usullar yoki amal qilinadigan prinsiplar majmui sanalib, u asosida tashkilotda axborot xavfsizligi ta’minlanadi.
Axborot xavfsizligining siyosatini ishlab chiqishda, avvalo himoya qilinuvchi obyekt va uning vazifalari aniqlanadi. Sо‘ngra dushmanning bu obyektga qiziqishi darajasi, hujumning ehtimolli turlari va kо‘riladigan zarar baholanadi. Nihoyat, mavjud qarshi ta’sir vositalari yetarli himoyani ta’minlamaydigan obyektning zaif joylari aniqlanadi.

Demak, kompyuter tarmog’ida axborotni samarali ximoyasini ta’minlash uchun ximoya tizimini loyihalash va amalga oshirish uch bosqichda amalga oshirilishi kerak:

- xavf-xatarni taxlillash;
- xavfsizlik siyosatini amalga oshirish;
- xavfsizlik siyosatini madadlash.
Birinchi bosqichda kompyuter tarmog’ining zaif elementlari taxlillanadi, taxdidlar aniqlanadi va baxolanadi, ximoyaning optimal vositalari tanlanadi. Xavf-xatarni taxlillash xavfsizlik siyosatini qabul qilish bilan tugallanadi.
Ikkinchi bosqich - xavfsizlik siyosatini amalga oshirish moliyaviy xarajatlarni xisoblash va masalalarni yechish uchun mos vositalarni tanlash bilan boshlanadi. Bunda tanlangan vositalar ishlashining ixtilofli emasligi, vositalarni yetkazib beruvchilarning obrо‘si, ximoya mexanizmlari va beriladigan kafolatlar xususidagi tо‘la axborot olish imkoniyati kabi omillar xisobga olinishi zarur. Undan tashqari, axborot xavfsizligi bо‘yicha asosiy qoidalar aks ettirilgan prinsiplar xisobga olinishi kerak.