Axborot turlari va xususiyatlari

2-MAVZU

AXBOROT TURLARI VA XUSUSIYATLARI

Axborot turli-tuman ko‘rinishda bo‘lib, ularni quyidagi turlarga ajratish mumkin:
MATNLI AXBOROT;
GRAFIKLI AXBOROT;
TOVUSHLI AXBOROT;
VIDEOLAVHALI AXBOROT;
BELGILI AXBOROT;
RAQAMLI AXBOROT.
Axborotni klassifikatsiyalash (tasniflash)
Axborotlarni turli mezonlar bo‘yicha turlarga bo‘lish mumkin:
O’zlashtirish usuli bo‘yicha:

Ko‘rish orqali — ko‘rish organlari orqali qabul qilish. Eshitish orqali — eshitish organlari orqali qabul qilish. Sezish orqali — tashqi sezish retseptorlari orqali qabul qilish. Hid bilish orqali — hid bilish retseptorlari orqali qabul qilish. Maza bilish orqali — maza bilish retseptorlari orqali qabul qilish.

Taqdim etish shakli bo‘yicha:

Matnli  — til leksemalarini ifodalovchi belgilar ko‘rinishida uzatiladi. Sonli — matematik hodisalarni ifodalovchi raqam va belgilar ko‘rinishida. Chizmali — tasvirlar, predmetlar, chizmalar ko‘rinishida. Ovozli— eshitish orqali leksemalarni yozdirish va uzatish yoki og‘zaki ko‘rinishda.

Vazifasi bo‘yicha:

Ommaviy — xalqning katta qismiga tushunarli bo‘lgan tushunalar va bema’ni ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. Maxsus — maxsus tushunchalarni o‘z ichiga oladi, ularni qo‘llashda shunday ma’lumotlar ishlatiladiki, ular keng ommaga tushunarli bo‘lmasa ham, ushbu axborot qo‘llaniladigan tor doiradagi ijtimoiy guruhga tushunarli va zarur bo‘ladi. Maxfiy — tor doiradagi shaxslarga yopiq (himoya qilingan) kanallar orqali uzatiluvchi. Shaxsiy  — biron-bir shaxs haqida ma’lumotlar yig‘indisi, ijtimoiy mavqeini va ijtimoiy munosabatlarni anglatadi.