Axborot tizim loyihasini amalga oshirishda zaxiralarning asosiy turlari

Zaxiralar narxining iloji boricha past bo‘lishi ko‘pincha mod- diy va insoniy zaxiralarga borib taqaladi. Ma’lumki, moddiy va insoniy zaxiralarning narxi ularni tanlash uchun birdan-bir ko‘rsatkich bo‘lishi mumkin emas. Narx bilan sifat o‘rtasida ma’lum bir darajadagi balans topish lozimki, bu mo‘ljallanilgan ishning muvaffaqiyatini ta’minlab bersin. Chunki ko‘pincha arzon narsalarning sifati yomon bo‘ladi, qimmat narsalarga esa mablag‘imiz yetmasligi mumkin.

Zaxiralarning texnologik jihatdan mahalliy sharoitlarga mosligi ham katta ahamiyatga ega. Chunki har bir davlat, viloyat, tuman yoki shaharning o‘z odatlari va an’analari mavjudki, ularni loyihani amalga oshirayotganda va hayotga tatbiq etayotganda hisobga olish

lozim. Buning uchun mahalliy aholining turmush sharoitlari va hayot tarzlarini chuqur o‘rganish kerak bo‘ladi. Keyin esa shunga mos ra- vishda zaxiralarning turlarini va qo‘llanilishini tanlash mumkin.

5. 
   Zaxiralarning madaniy jihatdan mahalliy sharoitlarda ishla- tila olishlik ham loyiha muvaffaqiyatini ta’minlashda katta ahamiyatga molik. Mahalliy aholi va uning xilma-xil rezidentlari loyiha zaxiralarini ishlata olish imkoniyatiga ega bo‘lishlari kerak. Ko‘pincha, agar loyiha jamoadan katta o‘zgarishlar talab qilsa, undagi insonlar bunga bilib- bilmay qarshilik ko‘rsata boshlaydilar. Demak, loyiha tuzuvchilar buni hisobga olishlari lozim va uni amalga oshirishda ko‘proq mahalliy aho- lini jalb qilishlari, ular orqali urf-odat va ko‘nikmalarni ham hisobga olishlari zarur. Bu esa loyiha muvaffaqiyatining garovidir.
   
6. 
   Zaxiralarning ekologik ko‘rsatkichlari mahalliy sharoitlarga mos kelishi. Loyihani amalga oshirayotganda uning natijalari yoki ha- yotga tatbiq qilish ketma-ketligi atrof-muhitga ta’sir qilishini ham hisobga olish kerak. Bunda ularning to‘g‘ri va maqsadga muvofiq ravishda ishlatilishi, inson va tabiat o‘rtasidagi munosabatga ta’siri ham hisobga olinishi kerak. Loyiha xodimlari uning tevarak-atrof muhitiga bevosita va bilvosita ta’sirini har tomonlama hisobga olishlari zarur.
   

Loyihaning vazifa va masalalariga monand ravishda ularning ba- jarilish muddatlarini aniqlash hamda kerak bo‘lgan zaxiralarning taq- simotini bilish qanday bajariladi?
Buning uchun oddiy misolni tahlil qilamiz.