|
Nano ashyolarning interneti ilovalari
Qishloq xo‘jaligi Nano internet ashyolar texnologiyasi hosildorlik va tuproq
haqidagi muhim ma’lumotlarni kuzatish orqali aniq dehqonchilikni amalga
oshirish uchun qo‘llanilishi mumkin. Nanosensorlar real vaqt rejimida hosilning
unumdorligi va o‘sishi, tuproq namligi va sifati, insektitsidlar va pestitsidlarni
tartibga
solish
haqida
ma’lumot
to‘plashi
mumkin.
Nanosensorlar
markazlashtirilgan tizim yordamida qo‘y, sigir va ot kabi yetishtiriladigan
hayvonlarning holatini kuzatish uchun moslashtirilishi mumkin.Nanoqurilmalar
yordamida fermerlar o‘z hayvonlarining farovonligi haqida batafsil ma’lumot
to‘plashlari mumkin, bu ularga dori-darmonlar va oziq-ovqat mahsulotlarini sotib
olishda aqlli qarorlar qabul qilishga yordam beradi.
Sog‘liqni saqlash sektori Nano internet ashyolarning bemorning sog‘lig‘i va
fiziologik faolligini osongina kuzatib boradigan tanadagi nanosensorlarni
qo‘llaydigan Body Sensor Network (BSN) yaratish uchun ham ishlatilishi mumkin.
Nanosensorlar tomonidan olingan ushbu ma’lumotlarni shifokorlar bilan birga
International scientific conference "INFORMATION TECHNOLOGIES, NETWORKS AND
TELECOMMUNICATIONS" ITN&T-2022 Urgench, 2022y April 29-30
378
bemorlar taqiladigan gadjetda ko‘rishlari mumkin. IoNT dan foydalangan holda,
shifokorlar ham, bemorlar ham real vaqt rejimida sog‘liqni saqlash bo‘yicha
muhim ma’lumotlarini olishlari mumkin. Bunday ma’lumotlar tibbiy hisobotlarni
tayyorlashda va bemorga muayyan operatsiyalarning ta’sirini olishda juda foydali
bo‘lishi mumkin.Nanosensorlarni samarali boshqarish mumkin bo‘lmagan
infektsiyalarni tozalash uchun qo‘llash mumkin.Bundan tashqari, nanosensorlar
nafas olishni haroratni kuzatishni monitoring qilishda ham xizmat qiladi. [1]
Oziq-ovqat mahsulotlari sifatini nazorat qilish Nanosensorlar ishlab
chiqarilgan oziq-ovqatning holati, salomatligi va sifatini tekshirish uchun
ishlatilishi mumkin. Soda shishasiga o‘rnatilgan nanosensor suyuqlikning
kogerentligini ko‘rsatishi va ichimlikda axlat bor-yo‘qligini aniqlashi mumkin.
Bundan tashqari, nanosensorlar har bir shishada kerakli komponentlarning kutilgan
hajmiga ega yoki yo‘qligini ta’minlashi mumkin.
Atrof-muhitni kuzatish Ob-havoning o‘zgarishi ta’siri tufayli ko‘plab
sutemizuvchilar allaqachon yo‘q bo‘lib ketgan. Demak, ob-havo o‘zgarishi va shu
tariqa global isish ta’sirini kamaytirish vaqt talabidir. Nanosensorlar parklar,
aeroportlar, temir yo‘l vokzallari, avtobus bekatlari va ovqatlanish joylari kabi
jamoat joylarida mavjud bo‘lgan havo ifloslanishi va issiqlikni aniq kuzatish va
tekshirishi mumkin. Nanosensorlar, boshqaruv va aqlli shaharlar tomonidan
yig‘ilgan ma’lumotlardan foydalanish uglerod chiqindilari va ob-havo haqida keng
qamrovli hisobotlarni yaratishi mumkin.[2]
Aqlli uylar va kompaniyalar Nano internet ashyolarning aqlli uylar va
kompaniyalarni yanada oqilona yaratishi mumkin. Misol uchun, aqlli uyingizda
gaz sizib chiqayotganini aytaylik, u holda bu nanosensorlar bu gaz sizib chiqishini
aniqlab, uy egasini yaqin atrofdagi o‘t o‘chirish stantsiyasi va tez yordam kabi
favqulodda xizmatlar bilan xabardor qilishi mumkin. Bundan tashqari,
nanosensorlar ma’lum haroratni ushlab turishi, zararli gazlarni tanib olishi va
kompaniyalarda uglerod chiqindilarini nazorat qilishi mumkin. Shu sababli, nano
ashyolarning
interneti
fabrikalar
va
uylaringizda
himoyani
yaxshiroq
ta’minlaydi.[2]
Maxfiylik va xavfsizlik Nanoqurilmalar o‘z tartib-qoidalari va to‘g‘ri
ishlashi uchun jismoniy shaxslarning shaxsiy ma’lumotlarining asosiy qismidan
foydalanganligi sababli, bu yerda asosiy masalalar maxfiylik va xavfsizlik bilan
bog‘liq. buni e’tibordan chetda qoldirib bo‘lmaydi va hal qilinishi kerak. Nano
ashyolar Interneti infratuzilmasidan foydalanayotganlar o‘z ma’lumotlariga kimlar
kirishi va bu ma’lumotlardan qanday foydalanishi haqida xabardor qilinishi kerak.
Shuningdek, to‘plangan ma’lumotlar zamonaviy kiberxavfsizlik qoidalari va
shifrlash bilan xavfsiz joyda to‘planishi kerak.Agar cheklovsiz qoldirilgan bo‘lsa,
kiberjinoyatchilar ushbu maxfiy ma’lumotlarga noqonuniy kirishlari mumkin.
Kiberxavfsizlik hujumi sodir bo‘lgan taqdirda, foydalanuvchilar kim javobgarlikka
tortilishi mumkinligini va qanday yumshatish siyosatini amalga oshirish
mumkinligini bilishni xohlashlari mumkin. Shunday qilib, IoNT dizaynerlari IoNT
qurilmalarini ommaviy ishlab chiqarish va ishlatishdan oldin ushbu masalalarni
o‘rganishlari kerak.
International scientific conference "INFORMATION TECHNOLOGIES, NETWORKS AND
TELECOMMUNICATIONS" ITN&T-2022 Urgench, 2022y April 29-30
379
Xulosa qilib shuni yozish mumkin IoNT kelajak texnologiyalari
rivojlanishiga katta burulish olib keladi.Asosan aqlli uylar .aqlli ofis va aqlli
shaharlar berpo etishda keng qo‘llaniladi unung kichikligi va energiya sarfi kamligi
qurilma va texnologiyalar juda ham qulay joylashadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
