Axborot texnologiyalari, tarmoqlar va telekommunikatsiyalar

Foydalanilgan manbalar: 
[1]
 
https://www.veracode.com/blog/2012/05/what-is-data-integrity 
Murojaat vaqti:11.04.2022 11:00 
[2]
 
https://www.talend.com/resources/what-is-data- 
integrity/#:~:text=Maintaining%20data%20integrity%20requires%20an,both%20hi 
erarchical%20and%20relational%20databases.
Murojaat vaqti:13.04.2022 11:26 
[3]
https://www.talend.com/resources/what-is-data-
integrity/#:~:text=Physical%20integrity%20is%20the%20protection,functions%2C
%20physical%20integrity%20is%20compromised.
Murojaat vaqti:13.04.2022 13:29 
[4]
https://www.coursehero.com/file/p1clkfg/Logical-integrity-keeps-data- 
unchanged-as-its-used-in-different-ways-in-a/
Murojaat vaqti:13.04.2022 13:55 

---

International scientific conference "INFORMATION TECHNOLOGIES, NETWORKS AND 
TELECOMMUNICATIONS" ITN&T-2022 Urgench, 2022y April 29-30 
547 
KRIPTOGRAFIK ALGORITMLARNI XABAR BARMOQ IZLARI 
(XESHLAR), XABAR AUTENTIFIKATSIYA KODI (MESSAGE 
AUTHENTICATION CODE, MAC) VA RAQAMLI IMZOLARDA 
QO‘LLANILISHI 
Madirimova Saodatjon Madirimovna. Rajabboyeva Surayyo Baxrom qizi 
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi TATU Urganch filiali 1-bosqich magistranti 
[e-mail]
 
Annotatsiya: 
Maqolada 
bugungi 
kundagi 
autentifikatsiyalash 
muammolari, ularning turlari va ularga qo‘yiladigan talablar, autentifikatsiyalash 
jarayonida RSA algaritmining qo‘llanilishi o‘rganib chiqilgan. 
Kalit so‘zlar: 
Autentifikatsiya, identifikatsiya, bir faktorli autentifikatsiya, 
ikki faktorli autentifikatsiya, ko‘p faktorli autentifikatsiya, RSA, MAC, CMAC, 
HMAC-MD5, HMAC-SHA-1, SHA-2 (SHA-224, SHA-256, SHA-384 va SHA- 
512), SHA-3. 
Ko‘pgina veb-saytlarga kirganingizda, foydalanuvchi nomini kiritasiz 
(
login
). Agarda siz yangi hisob qaydnomasi (
profile
) yaratmoqchi bo‘lsangiz, 
sizdan identifikatsiyalash uchun foydalanuvchi nomini tanlashingiz so‘raladi. 
Kirish paytida siz kiritadigan foydalanuvchi nomi bu "Identifikatsiya" dir. Bu 
shunchaki sizning shaxsingizni tasdiqlash usulidir. Yana ham oddiyroq aytadigan 
bo‘lsak siz kiritadigan foydalanuvchi nomi bu barcha ilovalar yoki veb saytlarda 
so‘raladigan login, e-mail yoki telefon raqamini tushunish mumkin. 
Autentifikatsiya bu sizning foydalanuvchi identifikatoringizni tekshirish 
uchun foydalanuvchi nomi / foydalanuvchi identifikatori va parol kabi 
ma’lumotlarini tekshirish bilan bog‘liq jarayonni o‘z ichiga oladi. Siz login va 
parolingiz orqali tizimga kirishga urunishingiz bu autentifikatsiya deyiladi. 
Autentifikatsiya qilish omillari tizim har kimga biron bir narsaga kirish 
huquqini berishdan oldin shaxsini tasdiqlash uchun foydalanadigan ko‘plab turli 
elementlarni aniqlaydi. Xavfsizlik darajasiga qarab, autentifikatsiya qilish omillari 
quyidagilarda bir biridan farq qilishi mumkin
.